چکیده:
اگر انسان راهنمایان راه فلاح را نشناسد، نمیتواند در مسیر فلاح قدم بردارد؛ پس لازم است هدایت گران حقیقی را شناخته و با پیروی از آنها به فلاح برسد. اما هدایت گران حقیقی چگونه شناخته میشوند؟ شناخت هدایت گران حقیقی مسیلهای کلیدی برای انسان است که با روش توصیفی تحلیلی در این مقاله مورد پژوهش قرار گرفته است. به دست آمد که خداوند در راستای هدایت گری خود، با قراردادن معجزه در اختیار پیامبر یا معرفی هدایت گران بعدی توسط پیامبر، هدایت گران حقیقی را به مردم میشناساند و آنها را برای هدایت مردم منصوب میکند. خداوند در راس سلسله هدایت گران، قرار دارد و اوست که انسانهایی را برای هدایت گری بشر معرفی کرده است. پیامبران و سایر معصومین و قرآن کریم، وظیفه هدایت انسانها را از طرف خداوند متعال بر عهده دارند. فقیه عادل حدیث شناس نیز به نصب عام از طرف معصوم به هدایت گری منصوب شده است. پس هدایت گران، مستقیم یا غیرمستقیم، خاص یا عام، از طرف خداوند منصوب شدهاند.
خلاصه ماشینی:
اما سؤالي که مطرح ميشود اين است که ما چگونه بهسمت کمال حرکت کنيم؟ و کمال وجودي انسان و سير صعودي چگونه تحقق پيدا ميکند؟ عدۀ زيادي در تاريخ مدعي هدايتگري شدهاند؛ اما شاخصۀ اصلي هدايتگر بودن چيست؟ هدايتِ کدام هدايتگر را بپذيريم و چه کسي را طرد کنيم؟ پاسخ به اين سؤالات ميتواند مسير هدايت را مشخص کند.
سؤال اصلي در اين پژوهش اين است که آيا هدايت انسان بهسمت فلاح و رستگاري، صرفاً از طريق هدايتگران منصوب خداوند امکانپذير است، يا از طرق ديگر نيز ميتوان به فلاح و رستگاري دست پيدا کرد؟ و هدايتگران الهي کدامند؟ 1.
4. ويژگيهاي هدايتگران شرط اصلي هدايتگري اين است که هدايتگر خودش قبلاً از طرف خداوند متعال هدايت شده باشد: «فَاعْلَمْ أَنَّ أَفْضَلَ عِبَادِ اللَّهِ عِنْدَ اللَّهِ إِمَامٌ عَادِلٌ هُدِي وَ هَدَي» (نهجالبلاغه، ۱۴۱۴ق، ص 235)؛ همانا برترين بندگان نزد خدا، امام عادلي است که هدايت شده و هدايت ميکند.
بعد از اينکه گفته شد شرط اصلي هدايتگري، هدايت شدن است؛ سؤالي که مطرح ميشود اين است که ما از کجا بدانيم چه کسي هدايت شده و به مقصد نهايي تعيين شده از طرف خداوند براي انسان، دست يافته تا از او پيروي کنيم و ما هم به مقصد نهايي، يعني فلاح برسيم؟ جواب اين است که علم به هدايت شده بودن يک انسان، يکي از طريق معجزه براي ما قابل دسترسي است و ديگري از طريق نصّ صاحب معجزه يا نص امام معصوم قبلي.