چکیده:
نظریّة فلسفه برای کودکان لیپمن با نام اختصاری «فبک» (p4c) یک الگوی آموزش تفکّر انتقادی در تعلیم و تربیت کودکان است که اهدافش توجه به تفکّر انتقادی است و در آن تاکید شده است کودکان در محیط مدرسه و هرگونه کلاس آموزشی به اندیشیدن بپردازند. داستانهای بازنویسی شده از متون کهن، یک شیوه آموزشی برای مخاطب کودک و نوجوان میتواند باشد که اهداف لیپمن در آن اجرا شود. بسیاری از حکایت-های مثنوی برای کودکان و نوجوانان بازنویسی و بازآفرینی شده است که به واسطه اهداف تعلیمی مولوی در جهت آموزش و پرورش کودک و رشد تفکّر انتقادی، نقش بسزایی دارد. در اصل حکایتها بنمایه فلسفی وجود دارد، عنصر استدلال، گفتگو، چالشبرانگیزی، پرسشگری در آنها در حد مطلوب است و میتوانند برای برنامۀ فبک منابع قابل استفادهای باشند، مقایسه بازنویسیها با اصل حکایت و هدف مولوی نشان میدهد در مواردی به دلیل عدم درک محتوایی، عدم توجّه به زبان مناسب مخاطب، تغییر محتوا و عدم توجه به پیام مولوی، صرفا جنبة سرگرمی یافته و از اهداف آموزشی دور شدهاند، بنابراین تفکّر انتقادی برای کودک ایجاد نکرده است. لذا پیشنهاد میشود، با خوانش دوباره همراه با مربی، با یک اجتماع پژوهشی متون بازنویسی در جهت آموزش فلسفه برای کودکان بازسازی شوند. در این نوشتار 12 کتاب که از حکایتهای مولوی که برای گروه سنی «د» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بازنویسی شده است با توجّه به مولّفههای فبک بررسی گردیده است به موازات آن ساختار زبانی، محتوایی بازنویسیها تحلیل شده است.
خلاصه ماشینی:
بررسی اهداف تعلیمی بازنویسیهای مثنوی مولوی در کتابهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با تکیه بر نظریّة فلسفه برای کودکان (فبک) فاطمه ستاری 1 ، کامران پاشایی فخری* 2 و پروانه عادلزاده 3 چکیده نظریّة فلسفه برای کودکان لیپمن با نام اختصاری «فبک» (p4c) یک الگوی آموزش تفكّر انتقادی در تعلیم و تربیت کودکان است که اهدافش توجه به تفكّر انتقادی است و در آن تأکید شده است کودکان در محیط مدرسه و هرگونه کلاس آموزشی به اندیشیدن بپردازند.
در اصل حکایتها بنمایه فلسفی وجود دارد، عنصر استدلال، گفتگو، چالشبرانگیزی، پرسشگری در آنها در حد مطلوب است و میتوانند برای برنامۀ فبک منابع قابل استفادهای باشند، مقایسه بازنویسیها با اصل حکایت و هدف مولوی نشان میدهد در مواردی به دلیل عدم درک محتوایی، عدم توجّه به زبان مناسب مخاطب، تغییر محتوا و عدم توجه به پیام مولوی، صرفاً جنبة سرگرمی یافته و از اهداف آموزشی دور شدهاند، بنابراین تفكّر انتقادی برای کودک ایجاد نکرده است.
نام کتاب, جایگاه در مثنوی چشمه ماه, دفترسوم گنج و رنج, دفتر ششم طوطی و بازرگان, دفتر اول پیر چنگی, دفتر اول نقاشان چینی و رومی, دفتر اول دباغ در بازار عطاران, دفتر چهارم مرد گل خوار, دفتر چهارم درزی زیرک, دفتر ششم راز, دفتر دوم راز آن درخت, دفتر سوم روزی روزگاری, دفتر اول آرزوی بزرگ، خیلی بزرگ, دفتر سوم پرنده سخنگو, دفتر چهارم طوطی و بقال, دفتر اول جدول شماره 1: جایگاه کتابهای بازنویسی شده در دفترهای مثنوی در کلّیّت بررسی، مؤلّفههای نظریّه فلسفی لیپمن از جمله دارا بودن مفاهیم فلسفی، سؤال برانگیز بودن، دارا بودن شیوههاي فلسفی، قابلیت طرح در اجتماع پژوهشی، قابلیت تطبیق با زندگی امروزی، زبان ساده مطابق با زندگی فهم کودك در حکایتها وجود دارد و قرار نیست بازنویسان به این دلیل که رعایت فبک نداشتهاند، نقد شوند.