چکیده:
بررسی محتوایی منتخب الأثر فی الامام الثانی عشرعج نوشتۀ آیتالله العظمی لطفالله صافی گلپایگانی ره میتواند علاقهمندان به آموزۀ مهدویت را با اثری برجسته در این زمینه آشنا سازد. این کتاب در چاپهای گوناگون، شمار متفاوتی از روایات مهدویت را نقل کرده است. در چاپ یکجلدی 830 روایت، دورۀ 3 جلدی 1287 روایت و فارسی شده است و دورۀ 6 جلدی 1301 روایت از حدود سیصد منبع سنی و شیعه در مهدویت نقل شده است. مقالۀ حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش بنیادین است که برجستهترین ویژگی این اثر که سبب شده در هفت دهۀ گذشته در مهدویتنگاری مورد توجه جدی قرار گیرد چیست؟ نتیجۀ بهدستآمده این است که این اثر به دلیل فراگیری نقل روایات در بیشتر مباحث مهدوی با چینشی نوین و تحلیلهای درخور، نقش برجستهای در مهدویتنگاری پس از خود داشته است. احادیث این کتاب در ده فصل در مباحث گوناگون سامان یافته است. آنچه که این اثر را از کتابهای حدیثی دیگر برجسته ساخته، شمار قابل توجهی از تحلیلهایی است که نویسنده در پانوشت دربارۀ برخی روایات بیان کرده است. در این کتاب به جای آوردن دوبارۀ هر حدیث در هر باب، در آخر هر باب به حدیثی که پیش از آن ذکر شده با یادکرد از جایگاه و شماره اشاره شده است.
A content analysis of the book "Muntakhab al-Athar fi al-Imam al-Thani Ashar" written by Ayatollah Lotfollah Safi Golpayegani can introduce an outstanding work in this field to those interested in Mahdiism. This book, in various editions, has narrated different numbers of Mahdiism narratives. In the one-volume edition of 830 narratives, the three-volume edition of 1287 narratives with Persian translation and the six-volume edition of 1301 narratives have been narrated from about three hundred Sunni and Shiite sources in Mahdism. The present article aims to answer this basic question, what is the most prominent feature of this work, which has led to serious attention in Mahdiism studies in the past seven decades? The finding suggests that this work has played a prominent role in Mahdiism studies after it, due to the inclusion of narratives in most Mahdiism topics with a new arrangement and relevant analyses. The hadiths of this book are arranged in ten chapters in various topics. What makes this work stand out from other hadith books is the significant number of analyses that the author has expressed in the footnotes about some hadiths. In this book, instead of repeating each hadith in each chapter, at the end of each chapter, the hadith that was mentioned before is referred to by citing its position and number.
خلاصه ماشینی:
در این میان یکی از برجستهترین منابع روایی معاصر که حدود هفتاد سال نقش ویژهای در مباحث مهدویت و مهدویتنگاری داشته، کتاب گرانسنگ منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر (عجل الله فرجه الشریف) نوشتۀ آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی (رحمه الله) است.
شماری نیز اگرچه مربوط به حضرت است، ولی به صورت غیر مستقیم و باواسطه و اینکه کسانی شمارگان احادیث مهدویت را به استناد این کتاب 6000 روایت دانستهاند غیر قابل قبول است؛ بهعنوان مثال روایات باب نخست گرچه مربوط به حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) است، اما دربارۀ آن حضرت نیست و نیز روایاتی مانند خروج دجال؛ نزول حضرت عیسی (علیه السلام) و ...
از آنجایی که نامبردن همۀ منابع این باب موجب طولانیشدن نوشته خواهد شد، به ده منبعی که بیشترین روایت از آنها نقل شده اشاره میشود: کمال الدین و تمام النعمه شیخ صدوق (با نقل 68 حدیث)؛ الفتن نعیم بن حماد (با نقل 11 حدیث)؛ الغیبة نعمانی (با نقل 31 حدیث)؛ الکافی کلینی (با نقل 24 حدیث)؛ الغیبة شیخ طوسی (با نقل 19 حدیث)؛ نهج البلاغه (با نقل 15 حدیث)؛ عقد الدرر (با نقل 14 حدیث)؛ دلائل الامامه طبری (با نقل 11 حدیث)؛ امالی (با نقل 10 حدیث) پس از آن باب چهارم با عنوان «فی ولادة المهدی (عجل الله فرجه الشریف) و كیفیتها و تاریخها و بعض حالات امّه و اسمها و معجزاته» دربردارندۀ 36 حدیث در مباحث مربوط به ولادت و مادر آن حضرت است.
2. A collection of works of Professor Shahid Morteza Motahari, Islamic Sciences Computer Research Center.