چکیده:
توصیه یافتههای تحقیقاتی در قالب برنامههای آموزشی و ترویجی به بهرهبرداران روستایی به منظور ارتقاء سطح دانش کشاورزان، نقش مهمی در بهبود بهرهوری و توسعه روستایی ایفاء میکند. در همین راستا، این مطالعه به منظور ارزیابی زراعی، سودآوری و بهرهوری اقتصادی نهادهها در تولید دانه و علوفه ذرت تحت مدیریتهای مختلف کارشناسی و بهرهبردار در روستای توللی از توابع دهستان الهیارخانی در شهرستان کرمانشاه در سال 1400 انجام شد. در این پژوهش، 10 هکتار مزرعه در مزارع بهرهبردار مشخص گردید به طوری که پنج هکتار آن با استفاده از برنامههای فنی و توصیه تحقیقاتی و پنج هکتار دیگر براساس مدیریت مرسوم توسط بهرهبردار انجام گردید. در بخش زراعی، صفات کمی و کیفی محصول تحت مدیریتهای مختلف مشخص و سطح معنیداری آنها با استفاده از آزمون t تعیین شد. ارزیابی اقتصادی با استفاده از شاخصهای سودآوری و سنجش بهرهوری نهادههای آب و بذر با استفاده از شاخصهای بهرهوری فیزیکی و اقتصادی انجام گردید. طبق نتایج، تحت توصیه تحقیقاتی نسبت به مدیریت مرسوم، عملکرد دانه و علوفه ذرت در مزرعه زارع بهترتیب 8/13 و 4/16 درصد افزایش، هزینه تمام شده هر کیلو دانه و علوفه ذرت بهترتیب 3/22 و 26 درصد کاهش، نسبت فایده به هزینه تولید دانه و علوفه ذرت بهترتیب 6/28 و 6/34 درصد افزایش، بهرهوری اقتصادی هر مترمکعب آب و هر کیلوگرم بذر در مزرعه زارع برای دانه ذرت بهترتیب 8/13 و 7/45 درصد و برای علوفه ذرت بهترتیب 4/16 و 6/38 درصد افزایش نشان داد. بنابراین با اعمال توصیههای تحقیقاتی علاوه بر بهبود سودآوری و بهرهوری در تولید ذرت، امکان کاهش خلاء عملکرد در مزرعه زارع نیز فراهم خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
علي شيرخاني- استاديار پژوهش ، مرکز تحقيقات و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي استان کرمانشاه ، سازمان تات ، کرمانشاه ، ايران فرزاد جليليان - استاديار پژوهش ، مرکز تحقيقات و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي استان کرمانشاه ، سازمان تات ، کرمانشاه ، ايران جلال قادري- استاديار پژوهش ، مرکز تحقيقات و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي استان کرمانشاه ، سازمان تات ، کرمانشاه ، ايران حسن خميس آبادي- دانشيار پژوهش ، مرکز تحقيقات و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي استان کرمانشاه ، سازمان تات ، کرمانشاه ، ايران داريوش صفايي- استاديار پژوهش ، مرکز تحقيقات و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي استان کرمانشاه ، سازمان تات ، کرمانشاه ، ايران پيمان ثابتي - مربي پژوهش ، مرکز تحقيقات و آموزش کشاورزي و منابع طبيعي کرمانشاه ، سازمان تات ، کرمانشاه ، ايران محمدرضا مستوفي سرکاري- دانشيار پژوهش ، موسسه تحقيقات فني و مهندسي کشاورزي، سازمان تات ، کرج ، ايران سالومه سپهري صادقيان - استاديار پژوهش ، موسسه تحقيقات فني و مهندسي کشاورزي، سازمان تات ، کرج ، ايران غلامرضا ضيايي- کارشناس ترويج موسسه آموزش و ترويج ، سازمان تات ، تهران ، ايران محمدرضا شير رايوانلو - دانشيار پژوهش ، موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر، سازمان تات ، کرج ، ايران عليرضا آقاشاهي- دانشيار پژوهش موسسه تحقيقات علوم دامي، سازمان تات ، کرج ، ايران محمد رسول صفاري- کارشناس زراعت ، سازمان جهاد کشاورزي استان کرمانشاه ، وزارت جهاد کشاورزي، کرمانشاه ، ايران ١) مقدمه اکثر کشورهاي جهان اهميت ويژه اي براي ايجاد، حفظ و پايداري امنيت غذايي قائل هستند و نبود آن را تهديدي عليه توسعه اقتصادي، اجتماعي و سياسي تلقي مينمايند ( صفرخانلو و محمدي نژاد، ١٣٩٠).