چکیده:
عمان کشوری در دریای عرب و همسایه جنوبی ایران است که از طریق تنگه هرمز به ایران متصل می شود که به دلیل حیاتی بودن این تنگه برای ایران عامل پیوند روابط این دو کشور شد. نوع حکومت عمان سلطنت مطلقه است و تا قبل از سال۱۳۴۹ش. این سرزمین حکومت پایداری نداشت اما باجلوس سلطان قابوس بر سلطنت و در طول ۳۹سال حکومت وی پیشرفت چشمگیری در این کشور صورت گرفته است. درسال ۱۳۴۹ سلطان قابوس باتوجه به شرایط داخلی عمان طی تلگرافی از شاه ایران درخواست کمک کرد که ایران پاسخ مثبت داد و این آولین نشانه بهبود روابط بعد از انحطاط روابط از دوران قاجار بود. در سال بعد سلطان قابوس دعوت محمدرضا شاه برای شرکت در جشن ۲۵۰۰ ساله را پذیرفت. درخرداد ماه ۱۳۵۱ در دیدار وزیر امورخارجه ایران و مستشار عمان اولین بار موضوع چریک های عمان بازگو شد که با همسویی سیاست های خارجی ایران متناسب بود و از حکومت عمان حمایت کرد. سال ۱۳۵۳ خونین ترین ضربه به سربازان ایرانی در عمان وارد شد. حضور نیروهای ایرانی در عمان پس از خروج انگلیس از منطقه خلیج فارس باعث تحریک سایر دولت های عربی منطقه شد و خواستار خروج ایرانی ها بودند عمان درظاهر این را پدیرفت ولی درواقع نیروهای ایرانی با نیروهای تازه نفس مبادله شدند. بطورکلی روابط خارجی ایران با عمان تحت تاثیر دو عامل نقش امنیتی در خلیج فارس و لشکر کشی مستقیم نظامی به ظفار بود. البته علاوه بر روابط خارجی در ابعاد فرهنگی,ء اقتصادی و تجاری هم صورت گرفته است. عمان اظهار داشته است ایران همیشه همسایه ما باقی می ماند و ماهیت حکومت ایران در روابط خارجی مانقش چندانی ندارد. پس از پسروزی انقلاب ۱۳۵۷ اسلامی در ایران بازرگان» نخست وزیر ایران» نیروهای ایرانی را از عمان فراخواند اما با شروع جنگ ایران و عراق نقش ویژه تنگه هرمز برای ایران روشن شد وبه دنبال از سرگیری روابط با عمان بود. روابط با عمان تا قطع نامه ۵۹۸ بنا به دلالیلی همچون حضور نیروهای آمریکایی و تاسیس پایگاه در عمان و تعاملات با عراق در جنگ هشت ساله متزلزل بود ولی با پیروزی های ایران درجنگ خصوصا بعد از فتح خرمشهر در سال ۶۴ مواضع عمان در تردید قرار گرفت و در شورای همکاری خلیج فارس بر سر مسئله جنگ ایران و عراق تنها عضوبی طرف بود و پس از قطعنامه میانجیگری بهبود روابط ایران و عراق را در پیش گرفت. در نیمه دوم دهه ۱۳۶۰ش. روابط ایران و عمان شکلی تازه به خود گرفت و دیپلمات های هر دو طرف بارها باهم دیدار و همکاری داشته اند. هدف مقاله همانطور که مشاهده می شود روابط ایران و عمان پس از سلطنت سلطان قابوس در عمان است و روش ارائه مقاله جمع آوری اطلاعات و کتابخانه ای است.