چکیده:
یکی از مسایلی که بسیاری از کشورهای جهان با آن مواجه هستند پدیدهء تکرار پایه است.پدیدهای که سالهاست مورد نقد و علاقه دانشمندان واقع شده است.این پدیده در نظام آموزشی ما به طور رسمی سابقهء 80 ساله دارد و تنها در دههء سی به مدت کوتاهی تکرار پایه از سه پایهء اول ابتدایی حذف شد.نظام جدید متوسطه هم حذف تکرار پایه را مدنظر خود داشت.
به رغم وجود برخی دلایل حمایت کننده،شواهد حاکی از آن است که تکرار پایه تأثیر مثبتی ندارد و حتی آثار منفی هم برشخصیت دانشآموزان به جای میگذارد.بههمین جهت باید این شیوه بهدقت مورد بررسی قرار گیرد.بیشک تردید،در مفید بودن تکرار پایه نباید ما را به سوی شکل مقابل آن یعنی ارتقای خودبهخود تحصیلی بکشاند،بلکه باید در پی شیوهء سومی باشیم که ضعفهای آن دو را نداشته باشد.
خلاصه ماشینی:
(مهر محمدی، 1382) در ژنو معلمان اعتقاد دارند که تکرار پایه امری است که جانشین ندارد و به اساس بررسیهای اسمیت (Smith) مربیان کودکستان در آمریکا معتقدند که کودکان از تکرار پایه سود میبرند و معلمان فرانسه براساس پژوهش آقای لبولانگر (Lebou Langer) بر این باورند که مردودی فرصت بیشتر و آمادگی بهتر را به کودکان میدهد تا برای درسهای آینده آمادهتر شوند.
اما این فرضها طبق شواهد مذکور،در بیشتر موارد مخدوش و نادرست است؛چون در سیاست تکرار پایه بدون توجه بهعوامل و شرایط متفاوت مداخلهگر در افت تحصیلی و بدون تغییر در آنها از کودک انتظار میرود با یک سال بیشتر نشستن بر روی صندلیهای کلاس قبلی پیشرفت بهتری داشته باشد.
بدون شک اهرمهای تقویتی که منشأ بیرونی دارند،به پیشرفت تحصیلی کمک میکنند؛اما نظامی که بر این اهرمهای بیرونی،آن هم از نوع تهدید کننده(اگر درس نخوانی مردود میشوی)،تأکید بسیار میکند تا چه حد انسانی است؟و حتی این که این عامل تقویت به چه میزان توانسته است کودکانی را که ضعف عملکرد تحصیلی دارند به راه بیاورد؛خود جای بحث دارد،شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این گروه با وجود این عامل بهاصطلاح انگیزشی بهبود عملکرد داشتهاند؛بلکه برعکس این گروه با تکرار پایه اثرات نامطلوب روانی دیگری را تجربه میکنند.
این برخورد کمی با تکرار پایه یک درمان موقت و چارهء کوتاهمدت است و برخی از آثار بد آن را حذف میکند،اما در حقیقت در کیفیت یادگیری دانشآموزان تغییر اساسی ایجاد نمیکند،یعنی در این راه حل،دانشآموز نادیده گرفته میشود و بیشترین تلاش برای حل مشکل نظام آموزشی است تا حل مشکلات یادگیری دانشآموزان.