چکیده:
مقاله حاضر با اشاره به کاستیهای نظام آماده سازی معلمان در زمینه های مختلف، از جمله در روشهای تعامل و برخورد با دانشجو- معلمان، شرایط فیزیکی و مادی مراکز تربیت معلم و به خصوص در تنظیم و اجرای برنامه های کارورزی، یکی از روشهای جدید و موفقیرا که از سال 1991 در نظام آموزشی کشور انگلستان برای آماده سازی معلمان آینده به کار گرفته می شود و به نام آموزش مدرسه محور شناخته شده است، معرفی می نماید. در این روش که بر اساس فلسفه مدیریت مشارکتی پایه گذاری شده، مدارسی که در آنها کارورزی انجام می گیرد به عنوان شرکا و همکاران اصلی در تربیت معلمان آینده تلقی می شوند و معلمان مدرسه در طراحی و اجرای برنامه کارورزی و همچنین در آموزش و ارزشیابی دانشجو - معلمان نقش عمده ای به عهده دارند. از طرف دیگر، در آموزش مدرسه محور به اثرات این همکاری با مدرسه توجه می شود و کارورزی دانشجویان به عنوان وسیله ای موثر برای ایجاد تغییر و تحول درمدرسه و نوعی آموزش ضمن خدمت برای معلمان محسوب می گردد.
نویسنده مقاله سپس ضمن اشاره به مشکلات معلمان کشور در انطباق و کاربرد دانش و معلمات کسب شده، بر ضرورت ایجاد مدارس تجربی وابسته به مراکز تربیت معلم و دانشکده های علوم تربیتی تاکید می نماید؛ با این استدلال که این نوع مدارس می توانند محیط مناسبی برای دانشجو - معلمان در تلفیق تئوری و عمل و در تمرین نوآوری ها و روشهای پیشرفته آموزشی باشند. همچنین باتوجه به اثرات مثبت همکاری مدارس و مراکز تربیت معلم، مراحل اجرای آموزش مدرسه محور و کاربرد آن در ایران را توضیح می دهد. این مقاله را خانم دکتر زهرا بازرگان، استاد محترم دانشگاه تهران، تهیه کرده و در اختیار فصلنامه قرار داده است که به این وسیله از ایشان قدردانی می شود.
خلاصه ماشینی:
در این روش که براساس فلسفهء مدیریت مشارکتی پایهگذاری شده،مدارسی که در آنها کارورزی انجام میگیرد بهعنوان شرکا و همکاران اصلی در تربیت معلمان آینده تلقی میشوند و معلمان مدرسه در طراحی و اجرای برنامهء کارورزی و همچنین در آموزش و ارزشیابی دانشجو- معلمان نقش عمدهای به عهده دارند.
مدارسی که دانشجویان را میپذیرند معمولا راهنمایی آنان را به معلمی میسپارند که سابقهء کار بیشتری دارد و تعداد قبول شدگان کلاس وی بیش از سایر کلاسهاست؛در حالی که آنچه در زمینهء کارورزی بیش از تعداد قبولیهای معلم اهمیت دارد،خصوصیات دیگر وی مانند پذیرش نوآوری، کاربرد روشهای جدید در کلاس،میزان دانش و اطلاعات بهروز شده،دورههای آموزشی گذرانده شده و از همه مهمتر تمایل و تعهد او برای راهنمایی و هدایت دانشجویان است.
راهحل منطقی این است که معلم کلاس و استاد کارورزی در تهیه یک برنامهء تکوینی پیشرفت دانشجویان و تعیین اهداف یادگیری برای آنان باهم مشارکت داشته باشند و نقش هریک باتوجه به انتظارات آموزشی و پرورشی مرکز تربیت معلم روشن گردد.
چند نوع از برنامههای آمادهسازی معلمان به شرح زیر میباشد: مدل یک-براساس این مدل یکی از معلمان یا معاون مدرسه،آموزش لازم برای هدایت دانشجویان را در مرکز تربیت معلم دریافت میکند؛سپس بهعنوان هماهنگ کنندهء برنامهء کارورزی مدرسه عمل مینماید.
ب. ارزیابی اعتبار و اثربخشی برنامهء کارورزی:این نوع ارزشیابی را میتوان با نظرخواهی از دانشجو-معلمان در مورد میزان حمایت مدرسه از آنان و پیگیری مرکز تربیت معلم برای تضمین آموزشی با کیفیت مطلوب و بهطور کلی،مفید بودن این برنامه در شناساندن واقعیت زندگی مدرسه به دانشجویان انجام داد.
the initial teacher trainingṣ(secondary phase curricular9/92-1992-department for education(dfe)ṣthe initial teacher training of primary school teachersṣcurricular 14/93-1993 (9)- garner a.