چکیده:
از آنجا که فعالیت های اقتصادی به طور خاص و منابع و امکانات به طور عام، از لحاظ توزیع فضایی از درجه ی تمرکز نامطلوبی برخوردارند، هر منطقه ی متناسب با ویژگی های خاص خود، نیازمند برنامه های ویژه ای برای توزیع متعادل است. لازمه ی هرگونه اقدامی در این زمینه، شناسایی وضعیت گذشته و موجود مناطق بر اساس روش های علمی مناسب است. در همین راستا، مقاله ی حاضر با انتخاب بخش کشاورزی به عنوان مبنای توسعه و زمینه ی توسعه ی صنعتی، با استفاده از اطلاعات سال های 1373 و 1382 سطح نسبی توسعه ی کشاورزی شهرستان های استان لرستان را به کمک دو روش تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی تعیین نموده است. نتایج تحقیق نشان داد که 78/77 درصد از شهرستان های استان لرستان در سال 1382 به لحاظ توسعه ی کشاورزی از وضعیت بهتر و 22/22 درصد از وضعیت نامناسبی نسبت به سال 1373 برخوردار شده اند. همچنین نابرابری بین شهرستان های استان لرستان در بخش کشاورزی طی دوره ی زمانی مورد مطالعه به میزان 96/6 درصد کاهش یافته است.
Since the possibilities and Sources as generally and economic activities as specially have been distributed undesirability، thus، each region with special properties، needs a special program. In order to plan such a program، we must recognize the past and present situation of each region with good scientific methods. In so doing، referring to the data in 1994 and 2003 and using the tow methods such as factor analyziz and numerical taxonomy، the researcher selected the agriculture section as the basis of study to determine the relative level of agricultural development of Loyestan cities. The data showed that، in 2003 compared to 1994، 77.78 percent of cities in Lorestan province have had improvement، and 22.22 percent have had undesirable situation. Also، inequality among cities in agriculture has been declined about 6.96 percent in this period.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله در نظر دارد که با استفاده از شاخصها و روشهای علمی، جایگاه شهرستانهای استان لرستان را به لحاظ توسعهی کشاورزی نسبت به یکدیگر و شدت پراکندگی توسعهی کشاورزی بین آنها را در سالهای1373 و 1382 بررسی نماید تا معلوم شود که در فاصلهی زمانی مذکور، وضعیت شهرستانهای استان به لحاظ توسعه و نابرابری در بخش کشاورزی چه تغییری نموده است.
برخی از شاخصهای به کار برده شده در این تحقیق عبارتند از: کل Regional Human Development Index ( RHDI ) Noorbakhsh Bhatia and Rai مساحت اراضی کشاورزی به مساحت منطقه، درصد اراضی مورد استفادهی بیشتر از یک بار در سال، مقدار کود شیمیایی به کار برده شده به ازای هر هکتار، درصد اراضی آبیاری شده، تعداد کل دامها، تعداد دامهای دو رگه (پیوندی) و تعداد مراکز بهداشتی دام، جو و ماریا 1 (2001) با استفاده از 33 شاخص و با روشهای تحلیل عاملی و تحلیل خوشهای، مناطق قارهای کشور پرتقال را در مقاطع زمانی 1991 و 1995 به لحاظ توسعه رتبهبندی نمودهاند.
بنابراین، در روش تاکسونومی عددی، درجهی توسعهی شهرستانهای استان لرستان در بخش کشاورزی در دو مقطع مورد بررسی، به طور همزمان محاسبه و در جدول (9 ) آورده شده است.
7- خلاصه و نتیجه گیری در این تحقیق، ابتدا با استفاده از 22 شاخص کشاورزی، درجهی توسعه کشاورزی شهرستانهای استان لرستان در دو مقطع زمانی 1373 و 1382 به طور جداگانه و با استفاده از روش تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی برآورد گردید."