چکیده:
دو هدف عمده تدریس واحد عمومی زبان فارسی در دانشگاهها میتواند چنین باشد:
ــ الف: تکمیل مهارتهای خواندن و درک مطلب، بیان و نوشتن دانشجو،
ــ ب: اطلاع گستردهتر از ذخایر فرهنگی و ادبی ایران و اسلام.
این مقاله درباره این دو مطلب به بررسی میپردازد و آنگاه به پیگیری این دو هدف در کتاب برگزیده متون ادب فارسی
اشاره دارد.
راه تکمیل مهارتهای مذکور، تقویت زبان ارجاعی است و این امر بیشتر با خواندن متون نثر به زبان فارسی
امروزی میسر است و این در حالی است که متونی که در این درس تدریس میشوند، بیشتر شعر و یا نثر سنتی
گزیده از کتب ادب فارسی قدیم است.
در این مقاله، با بررسی محتوای کتاب برگزیده متون ادب فارسی، نشان داده شده است که این کتاب دانشجو را در
رسیدن به هدف اول کمک چندانی نمیکند و در رسیدن به هدف دوم نیز باید تغییراتی در ساختار و محتوای مطالب
کتاب صورت گیرد تا بتوان به اهداف مورد نظر از تدریس این واحد درسی در کلیه رشتههای دانشگاهی نایل شد.
مقاله با ارائه پیشنهادهایی برگرفته از بررسی متن کتاب و تجربه تدریس این درس پایان میپذیرد.
خلاصه ماشینی:
"8. نگاهی به کیفیت پس از این یادآوری باید گفت در مجموعه گزیدههایی که در این کتاب فراهم آمده است، تسلسل زمانی دیده نمیشود و اگر این نمونهها از آثار ادبی قدیم به جدید و یا بهتر آنکه از جدید به قدیم گزیده میشدند ــ زیرا نمونههای معاصر به زبان ارجاعی نزدیکترند و ذهن دانشجو را برای ترغیب به خواندن متون ادبی دشوارتر آماده میسازد ــ و معدودی از منتخباتی که مفصل است و با روحیه دیرآشنا و تنگحوصله دانشجوی درس عمومی سازگاری ندارد، از مجموعه خارج میشد، تنها میتوانست هدف دومی که در صدر مقال بدان اشاره شد، برآورده شود و دنبال کردن این هدف هم البته مهم است و ضرورت تعقیب آن جای انکار نیست.
برای تعقیب اهداف مذکور در صدر مقال، پیشنهاد میشود پس از استفاده کارشناسی از افراد صاحبنظر و مجرب، کتابی فراهم آید که با توجه به سرفصلهای مصوب و درحد متعارف درس سه واحدی دانشگاه، مشتمل بر موارد زیر و از دو بخش مجزا تشکیل شده باشد: بخش اول به بحث درباره مهارتهای خواندن و درک مطلب و نوشتن اختصاص یابد که در یک قسمت آن، با تمرینهای عملی، حوزه کار خارج از کلاس دانشجو روشن و او راهنمایی شود و در موضوع نوشتن بسط بیشتری داشته باشد، به طریقی که هم موارد صوری یک نوشتار و ویرایش آن را شامل شود ــ مباحثی مثل شیوه رسمالخط واحد و نشانهگذاری و بحث و توضیح انواع ادبی مانند گزارشنویسی و مقالهنویسی و داستاننویسی و سفرنامهنویسی ــ و هم نمونههای جالب و جاذبی در کتاب بیابد و یا بهصورت تکلیفی درسی برای دانشجو تعیین شود تا دانشجو موظف باشد این نمونهها را بخواند و حتیالامکان آنها را خلاصه و بهعنوان جزیی از ارزشیابی نهایی ارائه کند؛ و در بخشی دیگر، درباره فرایند محتوایی نوشتن بحث شود که مشتمل بر تفکر و طرحریزی و روشهای پروراندن گوناگون معانی و مطالب باشد."