خلاصه ماشینی:
"در فقه عامه و روایات آنان نیز، قسامه وجود دارد، بنا بر این اصل وجود قسامه و آن که قسامه یکی از دلیلهای اثبات قتل و یا اثبات جنایت بر اعضاء است، مورد اتفاق نظر بین فقهاء شیعه و اهل سنت است و هیچ گونه تردیدی در اصل مشروع بودن آن وجود ندارد، هر چند اجرای آن با اوضاع و احوال کنونی که بسیاری از مردم، بدون آگاهی و به دروغ ادای سوگند میکنند، بسیار مشکل است، و در اصل اثبات دعاوی از راه سوگند و یا بینه عادله (که کمتر میتوان پیدا کرد) کار آسانی نیست و به هر حال، فقهاء شرایطی را برای اجرای قسامه یاد کردهاند و یکی از آن شرایط لوث است، و مقصود از لوث این است که اماره ظنیهای نزد حاکم پیدا شود که جنایت به وسیله متهم، یا متهمان واقع شده است.
زیرا لوث، از یک طرف، عبارت از گمان قوی و نزدیک به علم است و پنجاه نفر قسامه به اضافه گمان قوی که از قسامه حاصل میشود، موجب علم میگردد و قدر یقین از دلیلهای قسامه نیز، صورت دستیابی به علم است و در غیر این صورت، نمیتوان به مجرد ادای سوگند، حکم به قصاص و یا دیه صادر کرد و بر فرض آن که لوث را در قسامه لازم نداشته باشیم، اما به دست آمدن اطمینان علمی را برای حاکم نمیتوان نادیده گرفت; زیرا شارع مقدس، همان گونه که خواسته است از یک طرف به منظور حفظ خون مسلمانان احتیاط کند و بر این اساس قسامه را جعل فرموده است و از طرف دیگر نیز، خواسته است درباره متهم نیز احتیاط لازم بشود، بنا بر این، تا مادامی که علم عادی برای وی به انجام قتل از سوی متهم حاصل نگردد، نمیتوان او را مجازات کرد."