چکیده:
زراعی،باغی و دامی به ترتیب 27/8 و 72/2 درصد به دست آمد.همچنین 70 درصد از وامهایی اعطایی به روستاییان از طریق بخش مالی رسمی و ما بقی(30 درصد)از سوی منابع غیررسمی(بدون احتساب فامیل و دوستان)پرداخت شده بود. منابع غیررسمی علاوه بر تأمین نقدینگی روستاییان،در اجاره دادن ماشینآلات و ادوات کشاورزی به صورت نسیه و پیشخرید محصولات فعالند.این منابع مزیتهایی مانند در دسترس بودن و نیاز نداشتن به مدارک و وثیقههای خارج از توان روستاییان دارند،اما در مقابل،نسبت به منابع رسمی دارای نرخ بهره بالاتر میباشند. نتایج براورد مدل لاجیت نیز نشان داد که افزایش مساحت زمینهای زیر کشت،احتمال استفاده از بخش مالی غیررسمی را افزایش میدهد.همچنین افزایش سن سرپرست خانوار(به دلیل ریسکپذیری پایین افراد مسن)و افزایش درآمد غیرکشاورزی خانوار موجب کاهش احتمال استفاده از منابع غیررسمی میگردد.این مقاله نتیجه پژوهشی با هدف شناسایی عوامل مختلف تأثیرگذار بر بخش مالی غیررسمی در خرید محصولات،عرضه نهادهها و اعطای اعتبارات و تعیین سهم آن و همچنین بررسی تطبیقی با بخش مالی رسمی در مناطق روستایی است. اطلاعات لازم از طریق مطالعات میدانی و تکمیل پرسشنامه در روستاهای 2 استان خراسان رضوی و آذربایجان غربی به دست آمد.روش تحقیق از نوع پیمایشی با استفاده از براورد مدل اقتصادسنجی انتخاب دوتایی(مدل لاجیت)است. نتایج تحقیق نشان داد که منابع مالی غیررسمی در روستاهای کشور غیر از اعطای اعتبارات،کارکردهای متفاوت دیگر نیز دارند که یکی از آنها تأمین نیازهای روزمره و امور کشاورزی است،بهطوریکه سهم عوامل رسمی و غیررسمی در خرید محصولات اعم از
خلاصه ماشینی:
"نتایج تحقیق نشان داد که منابع مالی غیررسمی در روستاهای کشور غیر از اعطای اعتبارات،کارکردهای متفاوت دیگر نیز دارند که یکی از آنها تأمین نیازهای روزمره و امور کشاورزی است،بهطوریکه سهم عوامل رسمی و غیررسمی در خرید محصولات اعم از -------------- (*)به ترتیب:استادیار و مربی پژوهشی مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی e-mail:srsoore@yahoo.
در اغلب کشورهای در حال توسعه به دلایل متعددی همچون محدودیتهای وضع شده در قوانین و مقررات؛گریز از برخی هزینهها مانند بیمه،مالیات و هزینههای مربوط به فعالیت در چارچوبهای تعیینشده؛وجود هزینههای قابل توجه مبادلاتی؛ناکارآمدی بخشهای رسمی دولتی و همچنین وجود دیوانسالاری،بخشی از فعالیتهای اقتصادی-که فی نفسه ماهیت غیرقانونی (جنایی با جزایی)ندارند-به صورت پنهان انجام میشوند یا برای این فعالیتها مجوزات قانونی و لازم اخذ نمیشود و در نتیجه در برخی محاسبات اقتصادی و ملی نیز از قلم میافتند که این امر تبعات منفی در برنامهریزیهای اقتصادی-اجتماعی دارد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) -بررسی منابع مالی رسمی و غیررسمی در خصوص پرداخت وام به روستاییان در استانهای مورد مطالعه(جدول 2)نشان میدهد که منابع رجوع روستاییان در مواقع ضروری و فوری به ترتیب اولویت عبارتند از:آشنایان و فامیل،بانکها،فروش دام و بانک کشاورزی؛البته اهمیت بانک کشاورزی از سایر بانکها بسیار بالاتر بوده است.
-با توجه به اینکه سهم بازار غیررسمی مالی روستایی در تأمین نیازهای اعتباری و سرمایه در گردش روستاییان(اعغم از وام،خرید نسیه نهادهها و پیشفروش محصول)نقش انکارناپذیر دارد و بیش از 53 درصد کل این نیاز را تأمین مینماید،لذا انجام پژوهشهای علمی در رشتههای مختلف اقتصاد،مردمشناسی و جامعهشناسی ضرورتی اجتنابناپذیر است."