خلاصه ماشینی:
"در این کتاب ذیل عنوان وحدت طلب و اراده آرا و اندیشه های فلسفی افرادی چون: علامه طباطبایی, باقر صدر, غزالی, الکسیس کارل, محمدتقی جعفری, سارتر, محمدعلی فروغی, ملاصدرا, تفتازانی, فارابی, کاپلستون و برگسون مطرح گردیده و سپس با استناد به آیات قرآن کریم درباره جبر یا اختیار داشتن, به بحث گذاشته شده است.
نگارنده با ذکر وقایع تاریخی صدر اسلام سعی دارد به این پرسش ها پاسخ گوید: آیا در اسلام آزادی بیان وجود دارد؟ آیا در اسلام حقوق و آزادی های مدنی شهروندان به رسمیت شناخته شده است؟ آیا نظام حکومتی اسلام در برابر مردم مسئول و پاسخ گوست؟ آیا در اسلام مردم در انتخاب فرمانروایان نقشی دارند یا این که باید بدون چون و چرا اطاعت نمایند؟ عناوین مقالات کتاب به این قرار است: آزادی بیان در اسلام: تحلیلی از فتنه; حدود قدرت در دولت اسلامی; سیاست شرعیه یا تدابیر حکومت اسلامی; آیا از تعلیم شریعت در باب مصلحت غافل مانده ایم؟ و صورت های پسندیده و ناپسندیده رأی (نظر شخصی) در اسلام.
او نیز بسان آن دو بزرگ, صاحب مکنت و سلطنت و حکومت بوده و از لحاظ سیاسی و اجتماعی شخصیت بزرگ به حساب می آمده است و چونان بودا و ادهم به یک باره با باز شدن چشم باطن و دیده حقیقی غیر قابل انکار, ترک جاه و مقام کرده, خلوت گزیده و به خود پرداخته است… مباحث اصلی کتاب با این عناوین است: مغولان, ارغون و علاءالدوله; شرح حال و زندگی; گرایش به تصوف و عرفان; مشایخ; اساتید, شاگردان و مریدان; علاءالدوله و ابن عربی; مرید و مراد; شریعت و طریقت و حقیقت; خلوت و چله نشینی; واقعیات; ذکر و سماع; اطوار سبعه; تناسخ; عشق و فنا; نبوت و ولایت; نوشته ها و آثار مکتوب; اشعار شیخ; نامه ها و اجازات; شجره و سلسله."