چکیده:
سران کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی نشست فوق العاده مکه مکرمه، برنامه عمل دهسالهای از سال 2005 تا 2015 (برابر با شهریور 1384 تا 1394) در رویارویی با چالشهای گوناگون امتاسلامی تصویب نمودند. این برنامه در دو زمینه سیاسی ـ فکری و اقتصادی، اجتماعی، علمی، تنظیمشده است و از دولتهای عضو میخواهد تا هر کدام در حوزه حاکمیت و صلاحیت خود و در تعامل باجامعه بینالمللی برای تحقق آن تلاش نمایند. برنامه پیشبینی شده، گامی مثبت در شناسایی چالشها،همبستگی بیشتر میان کشورهای اسلامی، همگرایی مذاهب اسلامی، بسیج امکانات مادی و معنوی جهاناسلام، تعامل جامعه اسلامی با جامعه بینالمللی و توسعه سیاسی، اقتصادی در کشورهای اسلامی است،اما این برنامه عمل، نوشتهای است بر کاغذ که تحقق آن به اقدام عمل مشترک به ویژه از سوی دولتهایتاثیرگذار، از جمله دولت میزبان سازمان کنفرانس اسلامی و دولتهای در حال توسعه و ثروتمندنیاز دارد. مقاله حاضر ضمن معرفی برنامه عمل ده ساله، به تحلیل، نقد و بیان راهکارهایی در پویایی آن خواهدپرداخت.
خلاصه ماشینی:
برنامه پیشبینی شده، گامی مثبت در شناسایی چالشها،همبستگی بیشتر میان کشورهای اسلامی، همگرایی مذاهب اسلامی، بسیج امکانات مادی و معنوی جهاناسلام، تعامل جامعه اسلامی با جامعه بینالمللی و توسعه سیاسی، اقتصادی در کشورهای اسلامی است،اما این برنامه عمل، نوشتهای است بر کاغذ که تحقق آن به اقدام عمل مشترک به ویژه از سوی دولتهایتأثیرگذار، از جمله دولت میزبان سازمان کنفرانس اسلامی و دولتهای در حال توسعه و ثروتمندنیاز دارد.
در ادامه، به بررسی برخی از این موارد خواهیم پرداخت: 1ـ اراده سیاسی لازم و همبستگی مشترک: به نظر تدوین کنندگان برنامه عمل، اراده سیاسی در رویارویی با چالشهای سیاسی و فکریامت اسلامی به صورت زیر تبلور مییابد: ـ نشان دادن اراده سیاسی لازم برای تبدیل آرمانهای مورد انتظار به واقعیتی ملموس؛ ـ تشویق دولتهای عضو به اجرای کامل قطعنامهها و مقررات منشور سازمان 1 روشن است هر سازمان بینالمللی چیزی جز تجمع دولتها برای تعقیب اهداف مشترک آنهانیست.
2 5ـ مبارزه با اسلام هراسی (Islamophobia): از جمله برنامه عمل در این باره عبارت است از: ـ تأکید بر مسئولیت جامعه بینالمللی و کلیه حکومتها نسبت به تضمین احترام به همه ادیان ومبارزه با توهین به ادیان؛ ـ نیاز به مقابله با اسلام هراسی از طریق تأسیس مرکز مراقبت در دبیرخانه سازمان برایشناسایی انواع اسلام هراسی، صدور گزارش سالیانه و تضمین همکاری سازمانهای بینالمللی وسازمانهای غیردولتی (NGOs)برای مقابله با اسلام هراسی؛ ـ تلاش برای صدور قطعنامه بینالمللی از سوی سازمان ملل 3 برای مقابله با پدیده اسلامهراسی و دعوت از همه دولتها جهت وضع قوانین در این باره که با مجازاتهای پیشگیرانه همراهباشد؛ ـ ابتکار گفتوگوی منظم و مداوم به هدف برجسته ساختن ارزشهای حقیقی اسلام و مشارکتدولتهای اسلامی در جنگ با افراطی گری و تروریسم (Year Programme of Action, Op cit, Section.