چکیده:
این مقاله در پی آن است که چالشها و موانع توسعهء مردم سالاری (دموکراسی)در کشور مصر را از دیدگاه جامعهشناسی سیاسی بررسی کند.بنا به ماهیت موضوع از روش اسنادی،و برای دستیابی به آخرین دادههای آماری مربوط به شاخصهای اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی کشور مصر از منابع معتبری چون بانک جهانی و صندوق جمعیت سازمان ملل استفاده شده است.اطلاعات جمعآوری شده بیانگر این واقعیت است که تاریخ سیاسی،موقعیت جغرافیایی و ویژگیهای جمعیتشناختی،فرهنگ سیاسی و ساختارهای اقتصادی و سیاسی این کشور به گونهای در تحدید استقرار مردمسالاری نقش مهم و برجستهای ایفاء کردهاند.نتایج نهایی این بررسی،که با استفاده از مؤلفههای علمی یک نظام مردمسالاری انجام شده است،نشان میدهد که زیرساختهای اقتصادی-اجتماعی و سیاسی کشور مصر نه تنها با حاکمیت یک نظام مردمسالار منافات دارند بلکه استقرار مردمسالاری در این کشور با چالشهای جدی دیگری در سطح منطقه،مثل فرهنگ سیاسی حاکم بر جهان عرب و تضاد در میان دولتهای منطقه نیز مواجه است.
خلاصه ماشینی:
"نتایج نهایی این بررسی،که با استفاده از مؤلفههای علمی یک نظام مردمسالاری انجام شده است،نشان میدهد که زیرساختهای اقتصادی-اجتماعی و سیاسی کشور مصر نه تنها با حاکمیت یک نظام مردمسالار منافات دارند بلکه استقرار مردمسالاری در این کشور با چالشهای جدی دیگری در سطح منطقه،مثل فرهنگ سیاسی حاکم بر جهان عرب و تضاد در میان دولتهای منطقه نیز مواجه است.
بررسی وضعیت رسانههای جمعی،به صورت عام،و مؤسسههای انتشاراتی،به صورت خاص،در کشور مصر نشان میدهد که در این کشور به دلیل حاکمیت انحصار و انباشت امکانات و در نهایت،سلطهء کامل استبداد،جریان آزاد گردش اطلاعات وجود ندارد و دستیابی ارگانهای رسانهای احزاب دولتی به رانتها باعث شده است که امکانات رقابت با آنها میسر نباشد و این موضوعی است که مخالفان حکومت در مصر به عنوان یک مانع اساسی در دستیابی به مردمسالاری از آن یاد میکنند(وزارت امور خارجه، 5731،ص 51).
شکل 2:فساد در چند کشور عربی (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتیجهگیری کشور مصر در استقرار نظام مردمسالار با موانع بسیار دیگری مواجه است؛موانعی که از یک سو،ریشه در شرایط اجتماعی-سیاسی این کشور دارد و از سوی دیگر،حاصل شرایطی است که بر کشورهای خاورمیانه به صورت عام و بر ممالک عربی به صورت خاص حاکم است.
نبود طبقه متوسط کارآمد و افکار عمومی آگاه،ضعف فرهنگ سیاسی مرتبط با احزاب سیاسی،فرهنگ سیاسی حاکم بر جهان عرب و سرانجام،فقدان صلح و وجود تضاد شدید میان دولتها از موانع داخلی و خارجی استقرار مردم سالاری در کشور مصر میباشند؛مهمترین این موانع را به شکل زیر میتوان جمعبندی کرد: یک."