چکیده:
معرفتشناسی به عنوان یکی از شاخههای مهم فلسفه به مطالعه ماهیت دانش،موضوع،منابع و حدود و معیارهای ارزیابی آن میپردازد و در این رهگذر در خصوص حقیقت و معرفت،که محصول آموزش و پرورش هستند،میتواند دیدگاههای متنوع و گوناگونی را در پیش روی معلمان قرار دهد. در خصوص چگونگی رابطه معرفتشناسی با نظام آموزش باز و از راه دور مسئله بدین صورت مطرح میشود که فرضهای معرفتشناسی دیدگاههایی که از آنها بحث به میان آمده است،هرکدام در زمان شکلگیری نسلهای آموزش باز و از راه دور به نوعی بر مؤلفههای مهم این نظام آموزشی از قبیل معلم،شاگرد،برنامه درسی و راهبردهای یاددهی-یادگیری تأثیر گذار بودهاند. در این مقاله برای تبیین رابطه معرفتشناسی و آموزش باز و از راه دور به بحث دربارهء رویکردهای معرفتشناسی و روانشناسی غالب در هریک از نسل- های سهگانهء آموزش و پرورش که هرکدام به نوعی 2L نگرش و عملکرد مربیان این نظام آموزشی را تحت تأثیر قرار دادهاند پرداخته میشود. با توجه به پیدایش و سیر تحولات نظام آموزش باز و از راه دور رویکردهای معرفتشناختی عمدتا شامل، 1.اثباتگرایی یا پوزیتیویسم،2.تعبیری یا تفسیری،3. انتقادی یا رهاییبخش میشوند. در مقالهء حاضر با ارائهء تصویر کلی از نظام آموزش باز و از راه دور،استلزامات دیدگاههای معرفتشناسی برنامه درسی در قالب نسلهای سهگانهء آموزش باز و از راه دور مورد کاوش قرار گرفتهاند.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله برای تبیین رابطه معرفتشناسی و آموزش باز و از راه دور به بحث دربارهء رویکردهای معرفتشناسی و روانشناسی غالب در هریک از نسل- های سهگانهء آموزش و پرورش که هرکدام به نوعی نگرش و عملکرد مربیان این نظام آموزشی را تحت تأثیر قرار دادهاند پرداخته میشود.
از آنجا که این نظام آموزشی به طور وسیعی با اکتشاف و انتقال معرفت سروکار دارد و از طرفی معرفتشناسی1نیز بنیادهای معرفت را تعریف و در این حوزه سئوالات مهمی را مطرح میکند لذا مقاله حاضر که با هدف بررسی و تحلیل استلزامات دیدگاههای معرفتشناسی نسبت به برنامه درسی در نظام آموزش باز و از راه دور تدوین شده است پس از معرفی این نسلها،به بحث درباره فرایند برنامه درسی در هرنسل میپردازد.
اکنون با توجه به چارچوب سه گانه فوق و رویکردهای معرفتشناسی و روانشناسی غالب در هرکدام از نسلهای سهگانه آموزش باز و از راه دور میتوان پرسشهای اساسیتری را در ارتباط با برنامهء درسی که با عقلانیت مستتر در هریک از پارادایم- های برنامه درسی تناسب دارد مطرح نموده و از منظر معرفتشناسی به آنها پرداخت.
نوع عقلانیت مستتر در هرکدام از پارادایمهای برنامهء درسی در جدول فوق و مقایسه پارادایمهای سهگانهء در این جدول با پارادایمهای مطرح شده در قالب رویکردهای معرفتشناسی و روانشناسی غالب در نسلهای سه گانهء آموزش باز و از راه دور نکات برجستهء الگوی برنامه درسی را نشان میدهد.
اما این واقعیت که ویژگیهای عمده برجسته نشان داده میشود، مبین آن است که بتوان اهمیت این ویژگیها را برای فهم مسیر فرایند برنامه درسی در نظام آموزش باز و از راه دور با ملاحظه دیدگاههای معرفتشناختی آن درک نمود."