خلاصه ماشینی:
"زیرا اروپا و آمریکا در عین رقابت با یکدیگر در این نکته همراهند که باید از بازسازی قدرت روسیه و سلطه مجدد آن بر منطقه جلوگیری کرد،درحالیکه روسیه نگران تحکیم نفوذ خود در کشورهای همسود و گسترش ناتو به این کشورها است.
علاوه بر عضویت هردو کشور در سازمان همکاری اقتصادی(اکو)،صادرات گاز ایران به ترکیه که قرارداد اولیه آن در زمان نخستوزیری اربکان و حاکمیت حزب اسلامگرای رفاه در ترکیه در سال 6991 منعقد شد و همچنین روابط دوجانبه تجاری که ارزش آن در اواسط دههء 0891 به 2/5 ملیارد دلار رسید،11و سپس اندکی پایین آمد و مجددا افزایش یافت و سابقه فرهنگی و سیاسی دو کشور و آشنایی هردو جامعه با پدیده دولت در میان کشورهایی که تاریخ تولد آنها به قرن بیستم بازمیگردد و از بحران هویت و مشروعیت رنج میبرند سبب شده است تا نقش دو کشور در مسایل منطقهای به نقش آلمان و فرانسه در وحدا اروپا شباهت پیدا کند.
21 ب)رقابتهای جهانی و انطباق آن با رقابتهای منطقهای آیا این امکان وجود دارد که رقابت ایران و ترکیه با رقابت قدرتهای جهانی و فرامنطقهای گره خورده و زمینه ائتلافها و اتحادهای وسیعی را فراهم سازد و این منطقه را به صورت کانون درگیریهای بین المللی آینده درآورد؟ بیشک محور اصلی تنشها و تعارضها رویارویی آمریکا و روسیه در این منطقه است.
روسیه از همان زمان که مقدمات استقلال جمهوریهای آسیایی خود را فراهم میساخت طرح یک استراتژی نواستعماری را نیز به منظور سلطه اقتصادی بر این کشورها همراه با وابستگی سیاسی آنها تدارک میدید که اتحادیه کشورهای همسود پوشش حقوقی آن محسوب میشد؛ درست مانند سیاست انگلستان پس از مواجه شدن با موج استعمارزدایی."