چکیده:
مالیات بر ارزش افزوده از انواع مالیات بر مصرف کالاها و خدمات است که در چند دهه اخیر مورد توجه کشورهای دنیا قرار گرفته است و در ایران نیز اجرای آن، از جمله برنامههای دولت در راستای اصلاح ساختار مالیاتی عنوان میشود. در این مقاله اقدامات و سیاستهای اجرایی لازم برای بسترسازی مناسب در اجرای موفقیتآمیز مالیات بر ارزش افزوده مرور شده است. بررسی شرایط اقتصادی و ساختار مالیاتی مطلوب برای اجرای مالیات بر ارزش افزوده موید این واقعیت است که مناسبترین راهبرد برای اجرای این مالیات در ایران، اجرای میانمدت یا تدریجی این نوع مالیات است. در این راستا اقدامات اجرایی به تفکیک دستگاههای مختلف اجرایی آورده شده و همچنین به برخی از الزامات قانونی مربوطه اشاره میشود.
Value added tax belongs to the category of taxes imposed on goods and services، which has been considered by world countries in recent decades. In Iran، too، it is introduced as one of the governmental plans for improving tax structure. The present paper reviews the implementary
policies and measures needed to create an appropriate context for the successful imposition of value added tax in Iran. Investigating the ideal economic conditions and tax structure for imposing value added tax confirms the fact that the best strategy to impose such a tax in Iran would be a midterm or gradual implementation policy. The related implementary measures are mentioned here in terms of individual executive organizations;some legal obligations are also discussed.
خلاصه ماشینی:
در ایران نیز اجرای سیستم مالیات بر ارزش افزوده از دیماه 1366مورد توججه سیاستمداران و دولتمردان قرار گرفت که به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلاتمختلف،تاکنون این مالیات در کشور اجرا نشده است.
(TAV)xaT deddA eulaV دقیق تأثیرات اقتصادی اجرای مالیات بر ارزش افزوده است و ثانیا خود اجرای مالیات برارزش افزوده به ابزارها،امکانات و بسترسازیهای مناسب در عرصه اقتصاد و نظام مالیاتینیازمند است که عدم توجه به این عوامل در اجرای سیستم مالیات بر ارزش افزوده باعثشکست یا موفقیت کمتر میشود.
مالیات بر ارزش افزوده با دارا بودن یک پایهمالیاتی گسترده و وسیع نسبت به سایر مالیاتهایی که جانشین آنها میشوند،این امکان رابه وجود میآورد که با نرخهای مالیاتی پایینتر،درآمدهای بیشتری کسب شود که اینمسئله از نظر سیاسی بری بسیاری از دولتها حائز اهمیت فراوان است.
باپیشرفت روشها و تکنیکهای مالیاتی جدید و همچنین ایجاد بخشهای تجاری نوینمانند تجارت الکترونیک،هم اکنون این کشور به دنبال بررسی و امکان سنجی اخذ مالیاتبر ارزش افزوده از بخشهای جدید و بخشهای معاف از مالیات مانند خدمات مالی وبانکی است.
از آنجا که تاکنون برای دسترسی سریع به اطلاعات مؤدیان پایگاهی طراحی نشده و یا بهمرحله اجرا درنیامده است؛بنابراین شناسایی مالیات بر ارزش افزوده باید با در نظر گرفتناین موضوع انجام شود که این اطلاعات در آینده به شدت مورد نیاز است و باید به روز نگاهداشته شود.
در جدول ذیل بر اساس الزامات اساسی برای اجرای موفقیتآمیز مالیات بر ارزشافزوده،وظایف بخشهای مختلف مالیاتی و غیرمالیاتی در دوره زمانی میان مدت وکوتاه مدت و در راستای اجرای تدریجی این مالیات و استفاده از تجربیات گذشته نظاممالیاتی(کد اقتصادی،تجمیع عوارض و واحد مؤدیان بزرگ مالیاتی)بیان شده است.