چکیده:
در پی شناسایی آثار اجرای سیاست یکسانسازی ارزش ریال برمتغیرهایی که در قانون بودجه سال 1381 مدنظر بوده است،تحقیق دیگری تحتعنوان«اثر تغییرات نرخ ارز از ناحیه تک نرخی شدن برمتغیرهای اقتصادی»صورت گرفت. در این مقاله،نشان داده شده است که تک نرخی شدن به مثابه رفتن به سمت رژیمهای متعارف ارزی نیست نرخهای ارز موجود در اقتصاد ایران بلکه با نرخهای تعادلی متعارف، برابر نیستند.بنابراین،تک نرخی کردن ارز یک مقوله است و ایجاد رژیم ارزی،مقولهای دیگر.در این مقاله،همچنین به آثار تک نرخی شدن بررشد نقدینگی پرداخته شده و نشان داده شده است که نشر پایه پولی و نقدینگی بسته به اقدامات مختلف دولت و بانک مرکزی متفاوت خواهد بود.بهطوریکه اگر دولت از بابت مابهالتفاوت نرخ ارز رسمی قبلی و نرخ جدید در مورد بازپرداختهای وامهای خارجی به بانک مرکزی ارز بدهد و بانک مرکزی بتواند ارزهایی را که دولت خریداری میکند بفروشد،نشر پایه پولی و نقدینگی محدودتر خواهد شد.اما اگر ارز لازم را در اختیار بانک مرکزی قرار ندهند و یا بانک توانایی فروش ارزهای خریداری شده خود را نداشته باشد باید منتظر عوارض رشد نقدینگی و تورم بود. در قسمت آخر این مقاله اثر تغییرات نرخ ارز برمتغیرهای نقدینگی،تورم،سرمایهگذاری و صادرات غیرنفتی(در چارچوب الگوی کمی)مورد بررسی قرار گرفته و براساس نتایج، تحلیلهای لازم صورت گرفته است.
خلاصه ماشینی:
اکنون در نظر بگیرید که اگر کلیه این احتیاطها و جبرانها صورت نگیرد و مقدار قابل ملاحظهای از نقدینگی نشر یابد و قیمت بعضی کالاهای اساسی و نهادههای کشاورزی هم به سمت بالا پرش کند در این صورت برای نرخ جدید ارز چه اتفاقی خواهد افتاد؟اگر با تورم قابلملاحظهای روبرو شویم و قیمتها و درآمدهای نفتی هم دچار محدودیت شوند مسلما در آینده نزدیک نرخ یکسان شده جدید نرخ رسمی تبدیل میشود و یک نرخ بازار آزاد در کنار خود ایجاد میکند که دوباره باید برای یکسان کردن آن و پرکردن این شکاف هزینهها پرداخت کرد.
نکته مهم دیگر این است که در مورد تأثیر تک نرخی شدن از برصادرات،باید توجه داشت که نرخ ارز اسمی صادراتی حداقل در کوتاه مدت تغییر نمیکند و تحتتأثیر تک نرخی شدن نیست اما،اگر براثر تک نرخی شدن با نرخ 7700 ریال در سال 1381 با تورم 25 الی 30 درصدی مواجه شویم،مسلما صادرات غیرنفتی را از طریق افزایش هزینهها (به خاطر تورم)در محدودیت شدید قرار میدهیم و مسلما این نوع صادرات محدودتر شده و تنزل خواهد کرد.