چکیده:
در این مقاله سعی بر این است که نقش عوامل تاثیرگذار قیمتی و عوامل غیر قیمتی مبنایی بر صادرات غیر نفتی را مورد مطالعه قرار دهیم . به این منظور ، صادرات غیر نفتی تابعی از دو متغیر قیمتی نرخ ارز آزاد و نرخ تورم و دو متغیر مبنایی بهره وری و رقابت پذیری در نظر گرفته شده و از تکنیک ARDL به منظور برآورد مدل استفاده شده است . نتایج حاصل از برآورد این مدل نشان می دهد که صادرات غیر نفتی به طور اساسی به وضعیت متغیرهای مبنایی بهره وری و رقابت پذیری وابسته بوده اما متغیرهای قیمتی نرخ ارز ، اگرچه بر صادرات تاثیر مثبت داشته لیکن ، این تاثیر قابل ملاحظه و تعیین کننده نبوده است .
The purpose of this paper has been to estimate the impact of price and non-price variables on non-oil exports of Iran. The non-oil exports are considred to be a function of monetary variables، such as the exchange rate، inflation rate، and two non-price variables، as productivity and competitiveness. We use the ARDL technique to estimate the relation. The results indicate that the non-price variables play a significant role in promoting non-oil exports in Iran. Free exchange rate and inflation rate، though had positive sign، are not very important. These findings indicate that in order to increase the non-oil exports، Iran has to remove the constraints on the efficient functioning of price variables and emphasis more on "productivity" and "competitiveness".
خلاصه ماشینی:
"نتایج حاصل از برآورد این مدل نشان میدهد که صادرات غیر نفتی به طور اساسی به وضعیت متغیرهایمبنایی بهرهوری و رقابتپذیری وابسته بوده اما متغیرهای قیمتی نرخ ارز،اگرچه بر صادرات تأثیر مثبت داشتهلیکن،این تأثیر قابلملاحظه و تعیینکننده نبوده است.
خلاصهای از مطالعات تجربی انجام شده (به تصویر صفحه مراجعه شود) آمارهای مربوط به صادرات ایران و جهان و بعضی از کشورهای دیگر گویای این است که با وجوداینکه ما یکی از کشورهای عمده صادرکننده نفت هستیم،اما سهم صادرات ما نسبت به کل صادراتجهانی و بعضی از کشورهایی که در چند دهه قبل وضعیت مشابه ما را داشتهاند،به طور مشهود ازروندی نزولی و کاهنده برخوردار بوده است و این بیانگر جایگاه نسبی اقتصاد ما در چارچوب اقتصادبین المللی و تجارت جهانی است و به خوبی روند تغییرات رقابتپذیری اقتصاد ما در سطح بین المللی راتوضیح میدهد.
صادرات غیر نفتی در مقابل نرخ ارز1353-1359 (به تصویر صفحه مراجعه شود)به نظر میرسد در این دوره به خاطر وجود رشد نقدینگی و تورم و فراوانی درآمدهای ارزی صادراترشد چندانی نداشته است.
صادرات غیر نفتی در مقابل نرخارز 1370-1380 (به تصویر صفحه مراجعه شود)به نظر میرسد که به خاطر بروز تورمهای بالا و مستمر در سالهای ابتدایی اجرای برنامه تعدیل اقتصادی،اثرات مثبت تغییرات نرخ ارز بر صادرات از طریق تورم و بیثباتی خنثی و جبران شده است.
توصیف مدل صادرات غیر نفتی همان طور که قبلا هم اشاره کردیم،در کشورهایی که از ساختار تولید قوی برخوردارند،و دانش فنی وبهرهوری در آنها نهادینه و درونزا شده است و رقابتپذیری،انعطافپذیری و تعدیل شونده درآنها وجوددارد،مسلما متغیرهای قیمتی وظیفه علامتدهی کارآ را خوب انجام میدهند و مدلهای اقتصادی وروابط تابعی مربوط به متغیرهای مختلف در آنها عمدتا برحسب متغیرهای قیمتی تفسیر و توصیفمیشوند."