چکیده:
ابزار بنیادینی که رادیو برای برقراری ارتباط با شنوندگان خود به کار می گیرد، صدا است. صدا یا صوت، آنگاه که با ویژگی تخیل آفرینی رادیو، گره می خورد، در مواردی بسیار، از مرحله بیان ساده و مستقیم مفاهیم می گذرد و به مرتبه ای بالاتر در سطح بیان هنری گام می نهد. در اینجاست که «نماد»های شنیداری و صوتی، در سطحی گسترده، امکان های تازه ای را برای دست اندرکاران رادیو در راستای بیان غنی تر مفاهیم و نیز برای شنوندگان رادیو، در جهت لذت بردن بیشتر از برنامه های رادیویی فراهم می آورند.
این پژوهش با هدف روشن تر کردن قدرت رادیو در خلق نماد و کاربرد آن، در ابتدا نماد، سیر آفرینش و پیشینه آن و نیز جایگاه و کارکرد نماها را در رادیو بررسی کرده و سپس به دسته بندی نمادهای رادیویی و جایگاه آنها در برنامه های گوناگون پرداخته است. مهم ترین تاکیدی که در این پژوهش بر کارکرد نمادین آواها و اصوات رادیویی رفته مربوط به بخش افکت ها یا صداهای پس زمینه است که این توان را دارند تا کاربردی گسترده در حیطه برنامه های رادیویی داشته باشند. در ادامه، در این پژوهش کوشیده شده است تا انواع افکت ها از نظر کارکرد نمادین آنها، در قالب تقسیم بندی هایی ویژه، بررسی شوند. این دسته بندی ها بر پایه معیارهایی مانند دایره شمول و نیز پیش زمینه های فرهنگی، آیینی و دینی صورت گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"این پژوهش با هدف روشنتر کردن قدرت رادیو در خلق نماد و کاربرد آن،در ابتدا نماد،سیر آفرینش و پیشینهء آن و نیز جایگاه و کارکرد نمادها را در رادیو بررسی کرده و سپس به دستهبندی نمادهای رادیویی و جایگاه آنها در برنامههای گوناگون پرداخته است.
هرچند معانی و مفاهیم رادیویی به کمک اصوات خلق میشوند، اما نباید از یاد برد که سکوت نیز به عنوان مرز یا پل میان بخشهای مختلف صدا،عنصری مهم در رادیو به شمار میآید که وظیف،انتقال برخی مفاهیم را بر عهده دارد و گاه تنها چند ثانیه سکوت،بخش بزرگی از معنا را به شنونده انتقال میدهد.
با توجه به اینکه همهء اینگونه نمادها دارای رابطهء ذاتی با مصداق خود هستند-مثل صدای پا که نزدیک شدن فرد یا افرادی را نشان میدهد که از برخورد کف پا با زمین ایجاد میشود و دلالتی جز این ندارد-تقسیمبندی موردنظر را باید تنها برپایهء دو معیار دیگر استوار کرد:دایرهء شمول و پیشزمینههای آیینی یا مذهبی و دینی.
ب. نمادهایی که دایره شمول آنها،منطقهای یا مربوط به طبقات خاصی از مردم است این نمادها را نیز میتوان به صورت عمده،در دو گروه زیر جای داد؛ -نمادهای آیینی و مذهبی مانند صداهایی که در مراسم مربوط به آیینهای محلی یا قومی شنیده میشود.
هم واژگان که به وجود آورندهء کلاماند و هم موسیقی که تداوم جملات رادیویی است،در اغلب موارد به عنوان نماد در رادیو به کار میروند،اما از آنجایی که تکیهء پژوهش حاضر بر افکتها یا صداهای پسزمینه بوده است،بررسی عمده،در زمینهء این دسته از صداها انجام گرفته است."