چکیده:
در این مقاله، پس از ارائه اطلاعاتی مختصر پیرامون نویسنده کتاب الامام علی (ع) صوتالعدالةالانسانیه، چاپ یکجلدی و پنججلدی این کتاب معرفی و پس از آن امتیازهای کتاب در 9 قسمت به این شرح بررسی شده است: اختصاص کتاب به امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام)، قرارداشتن کتاب در زمره نگاههای نو به میراث شرقی و اسلامی، قرارداشتن کتاب در ردیف کتابهای منصفانه و محققانه مسیحیان درباره اسلام، توجه بایسته به ابعاد مهم زندگی امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام)، قلم زیبا و پرجاذبه کتاب، بدیعبودن تقسیمبندی مطالب، بهرهگیری از روشهایی که امکان مقایسه و فهم بهتر را فراهم میآورد، تکیه نسبی بر یک محور خاص ـ عدالت ـ در بررسی سیره نظری و عملی امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام)، و قدرت پردازش و تحلیل موضوع. نکات قابل تأمل کتاب نیز در دو بخش مسائل کلی و مسائل جزئی ارائه شده است. در بخش مسائل کلی، درباره 9 موضوع به این شرح بحث شده است: دشواری نقد کتاب و قرار گرفتن آن در یک گونه مشخص، تقدس قومیت و قومیت عرب، تحلیل شخصیت علی (علیهالسلام) بهعنوان یک شخصیت عربی، نداشتن ارجاعات و عدم ذکر سند، نبود یک چهارچوب نظری مشخص، مشخصنبودن روش تحقیق و نگارش مؤلف، خروج از موضوع و بیان مطالب غیرمرتبط، ایهام تأثیرپذیری مؤلف از اندیشههای مارکسیستی و نبود فهرستها و نمایههای مورد نیاز. در بخش مسائل جزئی نیز 24 نکته بررسی شده است. و انک ما ضربت بعینک صفحات هذاالتاریخالالتدرک حقیقه حقه و هیانک قلما تجد فی شخصیاتهالعظیمهمن اجمعالناس علی حبه و اجلاله والانتصار له، اجماعهم علی حب علیبنابیطالب و علی اجلاله والعطف علی قضایاه. (ج 5، ص 1215)(*) اگر چشم در صفحات تاریخ بگردانی، با حقیقتی آشکار روبهرو خواهی شد و آن این است که کمتر شخصیت تاریخی مورد محبت و علاقه و تکریم و حمایت عامه مردم است که مانند علی (ع)، همگان بر مهر او و بزرگداشت او همداستان باشند.
خلاصه ماشینی:
"در بخش مسائل کلی، درباره 9 موضوع به این شرح بحث شده است: دشواری نقد کتاب و قرار گرفتن آن در یک گونه مشخص، تقدس قومیت و قومیت عرب، تحلیل شخصیت علی (علیهالسلام) بهعنوان یک شخصیت عربی، نداشتن ارجاعات و عدم ذکر سند، نبود یک چهارچوب نظری مشخص، مشخصنبودن روش تحقیق و نگارش مؤلف، خروج از موضوع و بیان مطالب غیرمرتبط، ایهام تأثیرپذیری مؤلف از ______________________________ *.
در بقیه مجلد سوم کتاب، نخست زندگی و اندیشههای سقراط ــ فیلسوف و اندیشمند نامی یونان باستان ــ معرفی و نمونههایی از گفتوگوهای او نقل و آنگاه با تکیه بر سخن بلیغ (بلاغت) علی (ع)، گزیدههایی از سخنان، نامهها و عهدنامهها و خطبههای ایشان درج شده است؛ و بدینسان، مؤلف متفاوت از روش مجلد دوم کتاب خود، بدون مقایسه افکار علی (ع) با افکار سقراط، امکان این مقایسه را برای خواننده فراهم کرده است.
مؤلف گاه برای سخنان خود سند ذکر کرده، ولی در بسیاری از موارد چنین نکرده و مثلا عموم گزارهها و سخنان منقول از امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام) بدون ارجاع و استناد است و آنجا که بهاجمال به منبع اشاره شده است، مانند گزیده عهدنامه مالک اشتر، معلوم نیست این عهدنامه از کدام نسخه نهجالبلاغه یا احتمالا منبع دیگر و کدام صفحات آن اخذ شده است؛ به همین ترتیب است ماجرای نقل مفاد بیانیه جهانی حقوق بشر."