چکیده:
پورتال،یک ابزار وبپایه است که ارائهگر یک رابط سفارشی برای اطلاعات گرد آمده از منابع گوناگون است.پورتالها،به عنوان رابطهای کاربردی قلمداد میشوند که بر اساس مجموعههای نرمافزاری،دسترسی یکپارچهای به منابع اطلاعاتی و خدمات مرتبط را فراهم میسازند.پورتالهای تحت وب،به عنوان چارچوبهای بالقوهء مثبتی برای تحقق نظم بدون آشفتگی،قلمداد میشوند.به موازات اینکه پورتالها،ابزار عمدهای برای تبادل اطلاعات و تجارت شدند.انواع کتابخانهها مشغول تفکر،برنامهریزی و ساختن چارچوبهای گوناگون و خدمات متنوعی موسوم به پورتالها شدند.در این نوشته،به مفهوم پورتال و پورتالهای کتابخانهای و خصوصیات و قابلیتهای پورتالهای کتابخانهای پرداخته و با هدف آشنایی کتابداران با این تکنولوژی و نقش آنها در تبادل اطلاعات نگاشته شده است.
خلاصه ماشینی:
"دسترسی کاربران به منابع اینترنتی بهطور مستقیم از طریق موتورهای کاوش با توجه به نحوهء دسترسی که در شکل 1 نشان داده شده،کاربر نهایی: -باید بداند که چه منابعی قابل دسترس هستند:با توجه به اینکه برخی کتابخانهها لیست منابع قابل دسترس را تهیه میکنند،اما تهیهء این لیست به تنهایی و همیشه نمیتواند علاقهء بالفعل و بالقوهء کاربران را پاسخ دهد.
رابرت مک دونالد این نوع دسترسی به وب را در سه مقولهءمجزا،متصور شده است: -پورتالهای منابع الکترونیکی سفارشپذیر -پورتالها یخدمات وب پایهء یکپارچه -سیستمهای ابرکاوش که دربردارندهء ویژگیهای پورتال هستند(10).
سومین نوع پورتال که هماکنون در کتابخانهها بهکار میرود،پورتالی است که اساس کاوش یک سیستم ابرکاوش است که برای جستجو در تعداد زیادی از پایگاههای کتابخانه و ابزارهای نمایهسازی در یک زمان (در آن واحد)مورد استفاده قرار میگیرد.
اما برای اینکه منابع مورد نظر خود را بیابند،در رابط کاربر،سؤال خود را مطرح میکنند و از این مرحله به بعد وظیفهء M-Portal است که منابع اطلاعاتی را در منابع اطلاعاتی مختلف پیدا کند و سپس از طریق M-Portal منابع مرتبط را ارائه دهد.
7)رتبهبندی ربط:با توجه به اینکه منابع زیادی توسط پورتالها شناسایی میشود و این خود باعث مشکلاتی برای کاربر میشود،بنابراین یکی از قابلیتهایی که برای پورتالهای کتابخانهای در نظر گرفته شده است،رتبهبندی منابع بازیابی شده مطابق با میزان ربط آن با نیازهای کاربران است(2).
نتیجهگیری با توجه به اینکه رویکرد مشتریمداری در ارائهء خدمات،جایگزین سایر رویکردهای خدماتی شده است،وبسایتهای کتابخانهای نیز برای برآوردن نیازهای اطلاعاتی افراد باید در جهت رسیدن به این رویکرد از تکنولوژی پورتال استفاده نمایند."