چکیده:
نقشه مفهومی یکی از راهبردهای یاددهی-یادگیری است،که میتواند یادگیری معنادار را در فراگیران تسهیل کند.مقاله حاضر بر اساس یافتههای پژوهشی تدوین شده است که در آن میزان اثربخشی استفاده از نقشه مفهومی در یادگیری دروس زیستشناسی،روانشناسی و فیزیک ارزیابی شد.برای این منظور از یک طرح نیمهآزمایشی با پیش آزمون و پسآزمون استفاده شد.21 کلاس درسی به روش نمونهگیری هدفمند(6 کلاس آزمایش و 6 کلاس کنترل)انتخاب شدند که در گروههای کنترل فراگیران به شیوهء مرسوم درسهای مذکور را یاد گرفتند و در گروههای آزمایشی مطالب درسی در قالب نقشههای مفهومی به دانشآموزان ارائه شد.همچنین دانشآموزان این کلاسها خود نقشههای مفهومی مطالب تدریس شده را تهیه کردند.تأثیر این کاربندی بر پیشرفت تحصیلی فراگیران در این دروس از طریق آزمونهای پیشرفت تحصیلی با شاخصهای مقبول روایی و پایایی اندازهگیری شد. یافتههای این پژوهش نشان میدهند که ارائه آموزش مبتنی بر نقشه مفهومی در مقایسه با روشهای مرسوم بر نمرههای پیشرفت تحصیلی دانشآموزان در دروس زیستشناسی و روانشناسی تأثیر مثبتی داشت، اما کاربرد نقشه مفهومی در افزایش نمرههای درس فیزیک مؤثر واقع نشد.
خلاصه ماشینی:
"استفاده از نقشه مفهومی به عنوان یک راهبرد یاددهی-یادگیری اولینبار
Horton اثربخشی نقشههای مفهومی در حوزههای مختلف تحصیلی مشخص شده است.
فراگیران ساختاری از مطالب را ایجاد کرد و استفاده از این راهبرد را بهویژه برای موضوعهای
پژوهشها نشان میدهند که استفاده از نقشه مفهومی هم به شیوه تهیه و هم به
پژوهشی تأثیر استفاده از نقشه مفهومی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان بررسی شود.
این است که آیا استفاده از نقشه مفهومی میتواند در یادگیری متنهای درسی فیزیک،زیست
مرحله تهیه نقشه مفهومی برای ارائه به آزمودنیهای گروههای آزمایشی بود.
یافتههای پژوهش نشان میدهند که استفاده از راهبرد یاددهی-یادگیری نقشه مفهومی بر
مفهومی آموزش دیده بودند و همچنین خود در مطالعه و یادگیری این درسها به نقشههای
مفهومی را ترسیم کرده بودند،در مقایسه با دانشآموزان کلاسهای کنترل که این درس را به
یافتههای پژوهشی حاضر نشان میدهد،که ارائه آموزش مبتنی بر نقشه مفهومی بر افزایش
میدهد که استفاده از نقشه مفهومی میتواند بر شاخصهای تحصیلی تأثیر مثبتی داشته
لاکهارت نیز میتوان گفت که استفاده از نقشههای مفهومی بهویژه در زمان تهیه آنها موجب
Paivio بخش دیگری از نتایج این پژوهش نشان میدهد،که استفاده از نقشه مفهومی در یادگیری
مفهومی در آموزش و یادگیری درس فیزیک شاید به این علت است،که نقشه مفهومی در
به این سبب اگر در پژوهش حاضر به جای استفاده محدود از نقشههای مفهومی(ابزاری
نقشه مفهومی در آموزش فیزیک و درسهای دیگر را داشته باشیم،که بیشتر برای حل مسئله
از شیوههای مختلف ارائه نقشههای مفهومی از قبل آماده شده به عنوان یک راهبرد آموزشی"