چکیده:
مفاهیم زیبایی و آرایش در جامعه ی معاصر پیوند تنگاتنگی با جنسیت پیدا کرده است. بر این اساس اغلب نظریه پردازان فمینیست بخشی از تلاش های نظری خود را معطوف به همین بحث کرده اند. در این مقاله با توجه به اهمیت این بحث، مفهوم زیبایی به صورتی مختصر کنکاش شده و سپس با استدلالی در خصوص اینکه به باور عموم مردم زیبایی را می توان با پول و تلاش فردی به دست آورد به بحث آرایش و جراحی زیبایی و تاریخچه ی این دو مقوله در جهان و ایران پرداخته شده است. در بحث ایران به نقش رسانه ها و مطبوعات در خصوص ورود فرهنگ زیبایی غربی به ایران صحبت شده و سپس به آمار مصرف لوازم آرایشی و نیز اقدام به اعمال جراحی در جهان و ایران و روند رو به رشد آن اشاره شده است.
در بخش نظریات، سه رویکرد در ارتباط با فرهنگ مصرف لوازم آرایشی مطرح شده اند سپس در ارتباط با جراحی زیبایی نظریات فمینیستی موافق و مخالف آورده شده اند. در نهایت نتیجه گیری از بحث ها ارائه شده است.
Beauty and make-up are firmly associated with gender in contemporary societies. On this basis، the majority of feminist thinkers have designated part of their rhetorical efforts to this issue. Given the significance of this issue، this article provides a brief investigation of the concept of beauty and then deals with plastic surgery and make-up and provides a history of these two in Iran and the world. Moreover، it proves that it is believed by the public that beauty can be achieved by money and individual effort. The article has investigated the role of the media and the press in Iran in allowing western culture of beauty to infiltrate while giving statistics on the consumption of cosmetics and on plastic surgeries in Iran and the globe.
Three approaches with respect to the culture of consumption of cosmetics are also presented. The viewpoints of feminist opponents and proponents of the cosmetic surgery have been offered، too، together with a conclusion of the study.
خلاصه ماشینی:
"وقتی اعضای یک جامعه سعی دارند بدنهای خود را مطابق با انتظارات فرهنگی جامعه و یا گروهی که بدان تعلق دارند همنوا کنند به این نکته واقفاند که زیبایی با تلاش فردی به دست میآید و نکتهی دیگر اینکه این انتظارات فرهنگی و اجتماعی هستند که تغییرات در بدن برای زیبا شدن را به افراد تحمیل میکنند.
از زمان ظهور زیبایی به شکل مدرن آن، افراد به جراحی زیبایی نه تنها به عنوان شیوهای برای ارتقای ظاهرشان بلکه به عنوان ابزاری برای توانمندسازی آنان برای کاهش یا حذف علایمی که به اعتقاد آنها، آنها را دیگری قرار میدهد در نظر گرفته میشود دیگریای که از گروه قومی یا نژادی [یا جنسی] مسلط و مطلوبتر جامعه متمایز است.
بر این اساس اگرچه زنان ممکن است تحت فشارهای فرهنگی به جراحی زیبایی روی بیاورند اما در این اقدام حسی از رضایت، عینیت بخشی و مبارزهی آنان برای کنترل بدنشان است که باید در تحلیلها بدانها نیز توجه نمود.
با بسط این قضیه میتوان به این نکته رسید که جراحی زیبایی ممکن است شکل دیگری از مکانیسم فرهنگی برای ایجاد نمودهایی از شکل زنانه (خودآگاهانه یا نیمهآگاهانه) توسط زنان باشد که به آنها به عنوان ابزاری برای رسیدن به تصویری که معرف شکل زنان، نرمال است فروخته میشود (همان: 442).
نتیجهی مطالعهی وی نشان میدهد دلالتهای جراحی زیبایی فراتر از ادبیات مربوط به نقشهای جنسیتی و ظاهر هژمونی شده است و باید از عوامل دیگری مثل فرهنگ و طبقه نیز برای تبیین این پدیده بهره جست (Song 2003: 1)."