چکیده:
با توجه به اینکه شاخص قیمت بهای کالا و خدمات مصرفی و نوسان نرخ آن با تغییر سیاستهای پولی،بهدلیل ساختار ویژهء روابط اقتصادی داخلی از مهمترین عوامل تعیینکننده توسعه اقتصادی کشور است،بررسی تأثیر نرخ تورم بر بخشهای مختلف اقتصاد بهویژه بازار سرمایه که نشاندهنده رشد فعالیتهای اقتصادی کشور است، اهمیت بسیاری دارد.این مقاله،با هدف بررسی تأثیر نرخ تورم بر بازده واقعی سهام در اقتصاد ایران با استفاده از دادههای فصلی سالهای(9631 تا 5831)انجام شد. متغیرهای نوسان قیمت نفت،قیمت نفت و نرخ ارز نیز به عنوان متغیرهای توضیحی برای بررسی درنظر گرفته شد.پس از آزمون ایستایی،همهء متغیرها برای اندازهگیری متغیر نوسان بهای نفت از مدل خود رگرسیونی واریانس ناهمسان شرطی و شرطی تعمیم یافته استفاده شد و بهترین مدل از طریق GARCH(1,1) به دست آمد و سرانجام،با تعیین وقفه بهینه و تعداد روابط بلندمدت،الگوی تصحیح خطابرداری (VECM) ارائه شد.
براساس نتایج بهدست آمده،دو متغیر نرخ ارز و نرخ تورم در بلندمدت تأثیر منفی بر بازده واقعی سهام امز خود نشان میدهند،درصورتی که تأثیر متغیر نوسان قیمت نفت و قیمت نفت به ترتیب در کوتاهمدت و بلند مدت بر بازده واقعی سهام ثمبت بوده است.
طبقهبندی JEL : C53,E44
خلاصه ماشینی:
"علاوه بر این،آمار مربوط به بازده واقعی سهام در پایان دوره از تفاضل نرخ تورم از درصد تغییرات شاخص بها سهام در پایان دوره فصلی سازمان بورس اوراق بهادار تهران به دست آمده است و با انتشارات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در بخش نماگرها نیز مطابقت داشته است.
Vector Error Correction Model تابع رگرسیونی مربوط به بازده واقعی سهام،شامل متغیر وابسته(متغیر بازده واقعی سهام در پایان دوره)،متغیر نرخ تورم(محاسبه شده از شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی)،بهای نفت (بهای نفت سبک ایران)،نوسان قیمت نفت و نرخ ارز(نرخ برابری دلار آمریکا با ریال در بازارهای غیررسمی)که بهعنوان متغیرهای توضیحی مورد استفاده قرار میگیرد.
با توجه به نتایج صحیح آماری از الگوی تصحیح خطای برداری که منطبق با مبانی نظری موجود است،به تفسیر نتایج این مدل میپردازیم که به این شرح ارائه میشود: -نتایج به دست آمده از نرخ تورم میدهند که این متغیر در بلندمدت تأثیر منفی بر بازده واقعی سهام دارد و آنرا با ضریب 0/18 تحت تأثیر قرار میدهد و بهعبارتی،اگر نرخ تورم یک درصد افزایش یابد،بازده واقعی سهام به اندازه 0/18 درصد کاهش مییابد.
برای پیشگیری از عدم تعادلهای کلان اقتصادی ناشی از تغییرات مداوم نرخ تورم،نرخ ارز و نوسان قیمت نفت و تأثیر آن بر بازده واقعی سهام،این موارد پیشنهاد میشود: 0با توجه به اینکه افزایش مداوم نرخ تورم و نرخ ارز و کاهش قیمت نفت،کاشه بازده واقعی سهام را درپی دارد که ممکن است موجب کاهش سرمایهگذاری بخش خصوصی در اقتصاد کشور شود،برای تضمین حد اقل عایدی سهامداران میبایست راهکارهایی مانند کوپن سهام،سهام با تضمین سودآوری،بیمه نمودن سرمایهگذاری،امکان خرید و فروش ریسک،ابداع روشهای نوین بازارگردانی،حمایت سازمان بورس از سرمایهگذاران با روشهای مختلف و موارد دیگر مورد بررسی و اجرا قرار گیرند."