چکیده:
اناهیتا(ناهید)ایزدبانوی ایرانی و رب النوع آبهای زمینی و آسمانی،مظهر پاکدامنی و بیآلایشی است.در بعدی دیگر، ناهید را در قالب شخصیتی هوسباز میبینیم که با اغواگری،حتی فرشتگان را نیز میفریبد.در واقع ناهید دارای شخصصیتی دوگانه است؛در وجهی مظهر قدس و در وجهی دیگر جلوهء هوس.آیا باید اناهیتا را با الهگان هوسباز یونانی و سامی مقایسه کرد و در یک ردیف قرار داد یا ناهید هوسباز را از اناهیتای پاک مجزا فرض کرد؟
Anahit (Nahid)، Iranian goddess، is the manifestation of chastity. Although but she has been compared with sensual Greek goddesses we can not compare them with each other.
In other dimension، we can see "Anahita" in face of "Nahid" or "Zohreh"، the professional musician of the heaven who is the manifestation of a tricky woman that tricks even angels.
In fact، Nahid has a dual personality. In one way، she is the manifestation of holiness and in another way the manifestation of fancy. But this duality can be explained.
خلاصه ماشینی:
از خواجه نصیر الدین طوسی نیز به نظم،نیایشی درباره زهره نقل شده با عنوان«دعوة المنظوم للزهره من کلام مولانا نصیر الدین طوسی رحمة الله علیه»که به چند بیت آن اکتفا میکنیم: ای زهرهء مبارک و ای منبع صفا ناهید فرخجسته و شاهنشه نسا ذو العز و الکرامه و المجد و الکمال ذو اللطف و السلامه و النجم و العلی ای از جمال روی تو ارواح را حیات وی از کمال وجود تو اشباح را نما از چهر توست در تن خلق جهان نشاط و از مهر توست در دل اهل زمان هوا از فیض توست خوبی و موسیقی و طرب و از لطف توست خوی خوش و صوت و بویها (همان،79) مولوی نیز به در مثنوی به زهره یا ناهید اشاره کرده،آن را مظهر عشق و طرب میداند: هر که را با اختری پیوستگیست مرو را با اختر خود هم تگیست طالعش گر زهره باشد در طرب میل کلی دارد و عشق و طلب (مولوی،3631:64/1) در مقالهء«فرضیهای در باب همانندیهای آناهیتا و معشوق شاعران ایرانی»پژواک و استمرار توصیفات و خویشکاری های منسوب به زن ایزد ایرانی،اناهیتا،در توصیفات شاعرانه از معشوق ایرانی،بررسی شده است و نگارندهء مقاله این نکته را مطرح میکند که آناهیتا،کهن الگو و سنخ باستانی معشوق شعری ما ایرانیان است(مظفری،1831:38).
(اخوان ثالث،9631:441) از این دیدگاه میتوان ناهید را با ایشتر (Ishtar) یا با ونوس و آفرودیت (Aphrodite) الهگان شادابی و عشق و مظهر بهار روی زمین که به صورت زنان هوسباز نیز تصویر میشدهاند،شبیه دانسته،مقایسه نمود.
ناهید(زهره)فریبندهء هاروت و ماروت است و این مطلب،خود ماجرای مفصلی دارد که در تفاسیر و ترجمهها و قصههای قرآن مثل کشف الاسرار و ترجمهء تفسیر طبری و...