چکیده:
این مقاله،فرآیند جهانی شدن اقتصادی و رشد بخش خدمات پیشرفته در برخی از مناطق جهان را مرور کرده،سپس شهر جهانی و جهان شهر را تعریف مینماید. در ادامه،با نگرش جغرافیای اقتصادی،شکلگیری و رشد کارکردهای اقتصادی پیشرفته از جمله«خدمات پیشرفته پشتیبان تولید1»را مورد بررسی قرار میدهد، پس از آن تلاش میکند تا جغرافیای خدمات مذکور و شاخصهای مؤثر در مکانگزینی این خدمات،در برخی از شهرهای جهانی را بررسی و نتایج آن را ارایه نماید. هدف اصلی این مقاله معرفی لیستی از کارکردهای پیشرفته اقتصادی در کلانشهرهای جهانی بوده، برنامهریزان،مدیران و سیاستگذاران کلانشهرهای جهان سومی را به اندیشه در این مهم فرا میخواند.
خلاصه ماشینی:
"این نوشتار بر جنبه اقتصادی جهانیشدن در سطح«کلانشهر»تأکید و به دنبال پاسخ به سؤالات ذیل تدوین شده است: 1-ماهیت کلی اقتصاد نوین جهانی چیست؟ 2-شهر جهانی چیست و اهمیت آن در اقتصادهای ملی چیست؟ 3-کارکردهای فرمان و سلطه کدامنه و اهمیت آنها در اقتصاد شهری چیست؟ 4-خدمات پیشرفته پشتیبان تولید کدامند و جغرافیای آنها در شهرهای جهانی چگونه است؟ در ادامه خاطر نشان میگردد با توجه به گستردگی موضوع،این مقاله برخلاف زیر عنوان آن،وارد بحث شهرهای جهان سومی نمیگردد،بلکه قصد دارد کارکردهای پیشرفته را به عنوان یک بحث کلی مطرح نماید.
مراکز تجاری شهرها در عمده مناطق کلان شهری، مکان تمرکز فضاهای کارکردهای خدمات پشتیبان تولید میباشند (Gyun Lee,2003) ؛اما برخی از پژوهشگران شهری معتقدند که مراکز قدیمی و سنتی تجاری شهرها نمیتوانند زیرساختها و شرایط مناسب رقابتی را برای شکلگیری کارکردهای اقتصادی پیشرفته در شهرهای جهانی به وجود آورند و تمایلات به سوی مرکزگریزی و استقرار در فضاهای جدید بیشتر است Halbert,2004) .
مهمترین عوامل جغرافیایی که در مکانگزینی این خدمات تأثیر دارند عبارتند از: 1-دسترسی به حمل و نقل عمومی و پارکینگها، 2-مجاورت با سایر شرکتها،3-دسترسی به خدمات پایه،4-دسترسی به ادارات دولتی و شرکتهای تجاری، 5-مجاورت با نواحی مسکونی،6-دسترسی به فضای تمیز و غیرآلوده و مناسب کارکرد اداری،7-قرار داشتن در منطقهای با اجاره بهای پایین،8-خوشنام بودن فضای استقرار شکل 4-تغییرات پراکنش مشاغل در کارکردهای اقتصادی رده بالا در منطقه کلان شهری ایل-د -فرنس،فرانسه طی دوره 9991-2891 (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع: Halbert,2004 (Gyun Lee,2003) ،9-دسترسی به مشتریان و نیروی کار متخصص Rocco,2006) و 01-دسترسی آسان به اطلاعات و کارپردازان (Park,and Nahm,1998) ."