خلاصه ماشینی:
"تاریخ افزون بر سیاست و جامعه، در علم،فلسفه و دین در عصرهای نزدیک به ما راه باز کرده و نقشی ویژه به وجود آورده است،اما در زمینهء تفسیر از همهء آنها دلنشینتر و گواراتر شده است،زیرا نگرش (به تصویر صفحه مراجعه شود) تاریخی به نزول آیات و شناخت مفاهیم و واژهها در قالب زمانها و خصوصیاتی که آنها بکار رفتهاند،از سویی درک درستی از شرایط نزول و موقعیت پیامبر و مسلمانان و مخالفان آنان را نشان میدهد و از سوی دیگر،زمینههای پندگیری و هدایتآموزی را در دلها فراهم میسازد.
بنا بر همین نقل که دربارهء مصحف حضرت گزارش شده،امیر مؤمنان علیه السلام تفسیر قرآن را آنچنان که از روز نخست بر پیامبر نازل گردیده، عرضه کرده و شناخت مفاهیم و معانی را در گرو سیر نزولی آیات گرفته است.
به همین دلیل جلد اول ضمیمهای از کتاب«صبوری در سپهر لاجوردی»به قلم هربرت دیوز،نویسندهء کانادایی الاصل و محقق و صاحب نظر در رشتهء اختر فیزیک را که دربارهء سرگذشت جهان،از ابتدا تا به امروز نقل کرده و ایشان در جلسات تفسیر (به گفتهء بنیاد فرهنگی بازرگان)به کرات،به این کتاب اشاره میکردند و معتقد بودند،بیان بسیاری از نظریات علمی که در این کتاب مطرح شده است با برخی از نظریات قرآن هماهنگی دارد و مطالعهء آن برای درک بهتر برخی اشارات قرآن به انقلابات کیهانی در قیامت مفید است.
این کتاب مانند سایر آثار قلمی آقای خرمشاهی خوشخوان و سرشار از اطلاعات ضروری است و به درستی نقش فرهنگآفرینی قرآن کریم را در تمدن اسلامی-ایرانی ما و نیز نقش و نفوذ کلام الله را در ذهن و زبان و زندگی و زمانهء ما نشان میدهد."