خلاصه ماشینی:
"دفاتر روزنامهها به جهت سرعت درگرفتن اخبار و اطلاعات و قرارگیری در مرکزتحرکات اجتماعی و به تبع آن چاپ و انتشارروزنامهها نیز در این فضا جای گرفتند و بدینترتیب ورود اقشار جدید با فرهنگی جدید نقشتفریحی را از میدان بطور کامل حدف کرده وبهویژه بر جنبۀ اشرافی گزینی آن لطمه واردساخت و باعث کاهش روند گسترش مراکزتفریحی ناسالم در حوزۀ فعالیتی میدان گردید وبه جای آن قشر سیاسی کار و همچنیننمایندگان مجلس در حوالی میدان سکنیگزیدند علاوه بر دفاتر احزاب،روزنامهها وچاپخانهها به دلیل بعد تبلیغاتی و فرهنگی-سیاسی تازۀ میدان،چند کتابفروشی،کتابخانهو مراکز تاتر در داخل یا حاشیی بلافاصلۀ میدانافتتاح شدند و از طرفی به دلیل مرکزیت میدانو موقعیت مکانی ویژۀ آن،تردد و رفتوآمد،درآن به میزان قابل توجهی افزایش یافت و به تبعآن خدمات و امکانات جدیدی در سطح میدانمستقر و شروع به ارائه خدمات کردند.
بطور کلی با ورود و تثبیت مجلسشورای ملی در فضای کالبدی میدان و سیطرۀسیاسی بر آن،نقش قدیمی حاکم(تفریحی وسکونت اعیان و اشراف)از میان رفت و بااستمرار فعالیتهای سیاسی-فرهنگی وفعالیتهای خدماتی اولیه-که به تبع جمیعتگزینی جدید و وسعت ارتباطات موجود در آنبوجود آمده بود-نوعی از تمرکز و استقراررا در میدان حاصل آورد.
همزمان با این تحولات،توسعۀ شهر و خلقفضاهای جدید سکونتی و فرهنگی(همچوندانشگاه تهران)از یکسو و افزایش نسبیقیمت زمین به دلی تمرکز فعالیتهای سودآورتجاری در میدان از سوی دیگر،مراکز فعالفرهنگی میدان را به سایر نقاط شهری وخصوصا در اطراف فضاهای جدید فرهنگیسوق میدهد و میدان در این مرحله تقریبا خالیاز هرگونه مراکز فرهنگی-سیاسی میگردد(خصوصا با روی کار آمدن مجلس سنا واستقرار آن در یک مرکز دیگر شهری وبه موازات آن شمبلیک شدن مجلس شورای ملی)."