چکیده:
اتحادیه اروپا پس از یازده سپتامبر علائق اقتصادی،انرژی و امنیتی خود را در منطقه خلیج فارس تشدید نموده است.نگرانی از تشدید رادیکالیسم و تروریسم پس از یازده سپتامبر و هم و غم اتحادیه برای کنترل رویدادهای در منطقه و جلوگیری از سرایت آنها به داخل اتحادیه از مجرای مدیترانه و آفریقای شمالی و تعامل استراتژیک همراه با اختلافات با آمریکا در منطقه زمینههای لازم برای تعامل اتحادیه در منطقه را فراهم ساخته است.نوشتار در پی آزمون این فرضیه است که با روند روبه رشد مداخله و حضور اتحادیه در منطقه از مجرای بسترهای نهادی و تشکیلاتی همچون ابتکار موضوعات مربوط به عراق،موضوع هستهای جمهوری اسلامی ایران و نیز روند روبه رشد علائق و وابستگی اتحادیه به انرژی در سالهای پیشرو با توجه به تحلیل رفتن منابع نفتی دریای شمال و استفاده سیاسی روسیه از صدور انرژی،میتوان چشماندازی از«بازگشت مجدد»اتحادیه را چالشی جدی در برابر آمریکا تلقی نمود.با توجه به منافع مشترک درخصوص موضوعات منطقه بویژه دسترسی مطمئن به انرژی،این بازگشت بیشتر از چالش،مکمل طرحهای آمریکا(علیرغم اختلاف در نوع رهیافتشان به حلوفصل موضوعات منطقهای)میباشد.آزمون فرضیه فوق الذکر با ارائه آمار و ارقام انجام شده است.
خلاصه ماشینی:
"نوشتار در پی آزمون این فرضیه است که با روند روبه رشد مداخله و حضور اتحادیه در منطقه از مجرای بسترهای نهادی و تشکیلاتی همچون ابتکار موضوعات مربوط به عراق،موضوع هستهای جمهوری اسلامی ایران و نیز روند روبه رشد علائق و وابستگی اتحادیه به انرژی در سالهای پیشرو با توجه به تحلیل رفتن منابع نفتی دریای شمال و استفاده سیاسی روسیه از صدور انرژی،میتوان چشماندازی از«بازگشت مجدد»اتحادیه را چالشی جدی در برابر آمریکا تلقی نمود.
یازده سپتامبر دوباره اهمیت سیاسی-امنیتی منطقه را برای اتحادیه اروپا روشنتر ساخته و اتحادیه اروپا بهطور آرام با در نظر گرفتن این علائق دوباره به نقش سنتی خود البته با ابزارهای تغییریافته و نرمافزاری درحال بازگشت است.
این ابتکارات اعم از«گفتگوی مدیترانهای ناتو»(5991)و «ابتکار همکاری استانبول»(4002)برای دربرگرفتن کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و حضور ناتو در عراق جهت تقویت و آموزش نیروهای نظامی عراق و کمک به پایههای امنیتی دولتسازی عراق تقریبا این اتحادیه را از علائق سنتی خود یعنی از مدیترانه شرقی به سوی منطقه خلیج فارس کشانده است.
با توجه به چشمانداز شکست مذاکرات هستهای بین ایران و غرب در راستای سیاست مهار ایران توسط غرب و هماهنگی هر چه بیشتر آمریکا و غرب، محاصره نظامی ایران میتواند یکی از اهداف(و شاید مهمترین هدف)غرب باشد که لازم است سیاستگزاران جمهوری اسلامی ایران تحولات جدید در روابط غرب و شرق و تحرک دیپلماسی اتحادیه اروپا به ویژه تحرک نقش امنیتی آن را به دقت زیرنظر داشته باشند."