چکیده:
تبیین سازه انگارانه مولفه های موثر در مناسبات راهبردی امارات متحده عربی با ایران ، موضوع اصلی این مقاله است. برای این منظور، علاوه بر ارائه چارچوب نظری مناسب و تبیین مبانی سیاست خارجی امارات متحده عربی، مسائلی همچون رقابت منطقه ای ایرانی- عربی در عراق جدید، اختلافات سرزمینی دو کشور در خلیج فارس، فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران، جنبش های انقلابی در جهان عرب، به ویژه در بحرین و مناسبات اقتصادی ابوظبی- تهران، بررسی می شود. یافته های تحقیق نشان می دهد، به رغم برخی اختلافات اساسی میان دو کشور، پیوندهای راهبردی مهمی میان آنها برقرار است که میدان مانور اقدامات یکجانبه و به ضرر دیگری را برای هر دو کشور محدود کرده است.
The importance of the relevant issues and variables involved in the foreign relationship between the countries are different to each other and their influence is not equal. While some are not of much significance، some others effect national security and are of the vital interests of the countries. This papers aims at analyzing the effective elements of the strategic relationship between the I. R. of Iran and the UAE through constructivism. In this way، other than a theoretical analysis and illustration of the foundations of the UAE’s foreign policy، the main issues studied in this paper are as follows: Iran-Arab regional competition in new Iraq، Territorial disputes between the two countries، Iran’s nuclear activities، the revolutionary movements in the Arab world especially in Bahrain and finally the economic relationship between the two countries. The findings of this survey proves that in spite of some major disputes between the two countries، there exist a strategic kind of relationship between them that lessens possibility of unilateral actions with the other’s cost. None of the two countries can secure its own interest without paying due attention to other’s interest. Other than mutual dependence due to geographical proximity، are dependent to each other in the economic، social and cultural areas which has been created and strengthened during the last three decades.
خلاصه ماشینی:
برای این منظور،علاوه بر ارائه چارچوب نظریمناسب و تبیین مبانی سیاست خارجی امارات متحده عربی،مسائلی همچون رقابتمنطقهای ایرانی-عربی در عراق جدید،اختلافات سرزمینی دو کشور در خلیج فارس،فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران،جنبشهای انقلابی در جهان عرب،بهویژه در بحرین و مناسبات اقتصادی ابو ظبی-تهران،بررسی میشود.
دلیل این امر آن است که سازهانگاری برخلاف جریان اصلی نظریههایروابط بین الملل،بر روابط متقابل عناصر مادی و معنایی و برداشت بازیگران از هویت خود ودیگران تأکید میکند و تأکید اصلی نویسنده در این مقاله،این است که برداشت امارات متحدهعربی از هویت خود و جمهوری اسلامی ایران است که مناسبات راهبردی آن با جمهوریاسلامی ایران را شکل داده است.
با توجه به امنیتی بودن هویت در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس و نظر به اینکه در این منطقه،هویتها بیشتر برپایه برداشت دولتها از وجود«دگر»یا دگرهای عینی یا ذهنی شکلمیگیرد و این رویکرد،اغلب منافع آنها را تأمین میکند،بستر تعاملات و هنجارهای مربوطبه سیاست خارجی و محیط پیرامونی کشورهای منطقه،در حوزه مباحث امنیتی و راهبردیواقع میشود (61-41:9991,gninneH) .
. ماهیت سیاست خارجی امارات:از امنیت فیزیکی تا امنیت هویتی روابط جمهوری اسلامی ایران با امارات متحده عربی تا حد زیادی به کاربست گفتمانامنیتی شدن روابط میان این دو کشور وابسته است که در مواردی،نه در سیاست داخلی اماراتمتحده عربی،بلکه در مسایل و ترتیبات منطقهای و منافع قدرتهای فرامنطقهای،ریشه دارد.
در منطقه خلیج فارس،عوامل متعارض بسیار زیاد هستند و در روابط کشورهای مختلف،میتوان مصادیق زیادیبرای آنها یافت،اما تفوق گفتمان امنیتیسازی در جهت هویتیابی سیاست خارجی کشورها(مثلا امنیتی کردن ایران در سیاست خارجی ابو ظبی)،موجب برتری مسائل امنیتی بر مسائلاقتصادی و فنی شده و حلوفصل تعارضات مشکلتر شده است(ادیبمقدم،1388).