چکیده:
جنگ و امنیت از کلیدیترین مفاهیم مشترک در ادبیات روابط بین الملل و مطالعات استراتژیک به شمار میروند. بررسی نسبت میان این دو همواره یکی از اصلی ترین دغدغه های پژوهشگران هر دو حوزه مطالعاتی بوده است. کدام جنگ ها در عرصه بین الملل امنیت زا و کدام ها امنیت زدا هستند؟ این سؤالی است که مقاله حاضر سعی دارد تا با ارائه یک الگو که برگرفته از مفروضات نظریه سازه انگاری است، به آن پاسخ دهد. در این مقاله ضمن تجزیه و تحلیل نگرش این نظریه به مسئله «امنیت» و «جنگ»، رابطه این دو در عرصه بین الملل در قالب الگویی نوآورانه پرداخته می شود. در این الگوی ماتریسی با در نظر گرفتن اجماع ارزشی در منطقه و عرصه بین الملل می توانیم میزان امنیت زایی یا امنیت زدایی جنگ را برای هر یک از طرفین به دست آوریم. در پایان، جنگ ایران ـ عراق به عنوان یک مطالعه موردی برای تبیین کاربرد حالات این الگو مورد بررسی قرار می گیرد. در این مقاله نشان داده می شود که رابطه ای مستقیم و معنادار میان چگونگی تلقی بازیگران عرصه بین المللی از امنیت زا یا امنیت زدا بودن جنگ ها، از جمله جنگ ایران و عراق، با نحوه عکس العمل آنها و نیز انتخاب آنها در نحوه همیاری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله نشان داده میشود که رابطهایمستقیم و معنادار میان چگونگی تلفیقی بازیگران عرصه بین الملل از امنیتزا یا امنیتزدا بودن جنگها،ازجمله جنگ ایران و عراق،با نحوه عکس العمل آنها و نیز انتخاب آنها در نحوه همیاری وجود دارد.
در نتیجه وقوعجنگ در این منطقه،به علت همیاری در دوسطح بین المللی و منطقهای،با تلاشبیشتری برای کاهش ناامنی از ناحیهبین الملل همراه خواهد بود.
ولی درصورتی که جنگ در راستای نظم بین المللنباشد،بازیگران ناراضی و مخالف نظمبین الملل به احتمال فراوان از آن حمایتخواهند کرد و لذا در جهت ناامنتر کردنفضای منطقه و جهان قدم برخواهند داشت.
این تغییر موضع بیش از آنکه درنتیجه تغییرات به وقوع پیوسته در قدرتیافتن یا ضعیف شدن یک بلوک باشد،نتحتتأثیر رقابت بین بازیگران منطقهای بود کهبعد از شکست در دست گرفتن هدایتمنطقه به استفاده از تئوری ثبات هژمونیکبرای حفظ توازن منطقه روی آوردند.
عدم تواناییدولتهای کوچک در حفظ امنیت خود بهطور مستقل،دخالت مستقیم قدرتهایاصلی بین المللی،رقابت تسلیحاتی با هزینهنفت،رقابت محافظهکارانه میان ایران،عربستان و عراق برای به دست آوردن جایگاهبرتر توازن قوا،اهمیت بسیار زیادژئواکونومیک و ژئوپلتیک منطقه برای نظمبین الملل همگی از ویژگیهای اساسیسیستم امنیت منطقهای در ظرف زمانی ومکانی شروع جنگ ایران و عراق بود kciS( )011.
پساز ارائه و تبیین چارچوب نظری این الگوتلاش گردید تا از آن برای تبیین چگونگیآغاز جنگ هشت ساله ایران و عراق استفادهشده و سپس رابطه میان امنیت و جنگ دراین مطالعه موردی تشریح گردد و با توجه بهالگوی تحلیلی نوع جنگ در قالب مدل )f 'G( قرار گرفت."