چکیده:
برجستهترین اقدام قصیبن کلاب(جد چهارم پیامبر) تأسیس انجمن تصمیمگیری و تبادل نظر رؤسای تیرههای قبیله بزرگ قریش در مکه بود. این انجمن که به دارالندوه شهرت داشت، مجلسی برای مشاوره اشراف و بزرگان قبیلهقریش در مسائل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و دینی بود. بر پا شدن چنین مجلسی در شهرمکهکه اهمیت خود را از وجود کعبه و استقرار بر سر راه کاروانهای تجاری یمن و شام کسب کرده بود،بسیار مهم است. در این پژوهش،سابقة تأسیس دارالندوه، حدود صلاحیت واختیارآن، نقش قصی در تأسیس وتداوم آن ونیز ستیز اعضای این مجلس بااسلام بررسیمیشود.
إن أهم خطوة قام بها قصی بن کلاب هی تأسیس مجلس لزعماء وسادة قریش فی مکة من أجل التشاور فیما بینهم واتخاذ القرارات اللازمة. وقد عرف هذا المجلس باسم (دار الندوة) حیث کان مرکزا للتداول بین زعماء قریش وسادتها فی القضایا السیاسیة والاجتماعیة والاقتصادیة والدینیة. وقد حظی هذا المجلس بأهمیة بالغة نظرا لکونه واقعا فی مدینة مکة التی کرمها الله تعالی بالکعبة المشرفة، وکذلک لوقوعها علی طریق القوافل التی کانت تشد الرحال بین الیمن والشام. ویتمحور البحث فی هذه المقالة حول بدایة تأسیس دار الندوة ونطاق صلاحیته ونفوذه، وکذلک دور قصی بن کلاب فی تأسیسه واستمراره، ومعارضة أعضائه للإسلام عند البعثة.
Qusay ibn Kilab's most important achievement was the establishment of an assembly including the chiefs of the clans of the great Quraysh tribe in Mecca with the purpose of making decisions and exchanging ideas. This assembly, known as"Dar al-Nadwah", was attended by the nobles and dignitaries of the Quraysh tribe to discuss political, social, economic, and religious affairs. The establishment of such an assembly in Mecca, which enjoyed special significance because it embraces Kaaba and because it lies on the way of the trade caravans travelling between Yemen and Syria, is of great importance. The present paper investigates the history of Dar al-Nadwah, its jurisdiction, Qusay's role in its establishment and continuation, and its confrontation with Islam.
خلاصه ماشینی:
طرح مسائل آیا قصی مبدع مناصبی بود که در مکه به وجود آورد یا نظمدهنده به آن مناصب بود؟ آیا وجود دارالندوه نشانه محدودیت قدرت قصی میباشد؟ اختیارات دارالندوه چه بود و تا چه میزان قدرت عملی در اداره امور داشت؟ شرایط ورود به مجلس دارالندوه چه بود؟ دارالندوه چگونه در ستیز با دین مبین اسلام ارزش و اهمیت خود را از دست داد؟ فرضیهها با بررسیهای به عمل آمده در منابع تاریخی، این نتیجه به دست میآید که دارالندوه پیش از قصی وجود خارجی نداشته، زیرا قصی به عنوان مجمع قریش آنها را که به صورت پراکنده در اطراف مکه میزیستند، به شهر مکه آورده و خانهای در کنار کعبه در مکه بنا کرد که دارالندوه نامیده شد و محل گردهمایی رؤسای قریش بود.
به ارث گذاشتن دارالندوه برای فرزندش عبدالدار هم نشانه است که قدرت قصی در بین دیگر قبایل بیچون و چرا پذیرفته شده و تا مدتها (تا آن زمان که بین آنها اختلاف و منازعه افتاد) فرزندان او عبدالدار و عبد مناف همه امور ولایتداری کعبه و فرمانروایی مکه را در دست داشتند.
299 حضور شیوخ قبایل قریش در مجلس دارالندوه این مسئله را به ذهن متبادر میسازد که مکه با وجود مناسبات تجاری و اقتصادی که از زمان قصی و همزمان با افول رونق یمن رو به رشد گذارده بود، همچنان یک مجتمع قبیلهای بود و اشراف مکه چیزی بیش از اتحاد و پیوند عشایر هم پیمان به منظور سدانت کعبه و به راه انداختن کاروانهای تجاری نبود و هیچ یک از عشایر قریش بر دیگری سلطه نداشت، بلکه هریک آزادی کامل خود را داشته و زیر سلطه دیگران قرار نمیگرفت.