چکیده:
بحث دربارة مباحث راهبردی و استراتژیک به ویژه در حوزه سیاسی – اجتماعی، رشد فزاینده ای به خود گرفته است. با نگاه راهبردشناسانه به راهبری جامعه از منظر امام رضا( میتوان راهبرد امامت را، نظام و برنامه جامعی دانست که بر اساس دین شکل گرفته و در آن، فن به کارگیری همة ظرفیتها و امکانات معنوی و مادی برای سازماندهی و هماهنگی اجزا و فرایندهای راهبرد لحاظ شده است. تعبیر «نظام» دربارة امامت در کلام رضوی، نشان از آن دارد که امامت نظام وارهای است که رشته اتصال و سبب انسجام تعاملات خدا، انسان و هستی است. این نظام و راهبرد از حیث مبدأ شناختی، خدا محور، از حیث غایت شناختی شامل سه هدف ابتدایی، میانی و نهایی، از حیث قلمرو شناختی جامع محور(پیوند و درهم تنیدگی دنیا و آخرت)، و از حیث راهکارشناختی نیز بر اساس روش انتصاب ماورایی و اصطفایی سامان یافته است که محور اول یعنی ماورایی ناظر به مبدأ راهبرد و محور دوم (اصطفایی) ناظر به ملاک و معیار راهبرد است. راهبرد امامت بر اساس منشور و سند جاویدان قرآن کریم است که امام رضا( بر جامعیت قرآن و اکمال آن تأکید ویژه میفرماید. امام( جایگاه علمی، حقوقی و شرعی امام و رهبر جامعه را نیز بر اساس (الامام، عالم بالسیاسة، مستحق للرئاسة، مفترض الطاعة) تبیین کرده است. بر اساس کلام رضوی، راهبرد امامت را باید الگویی بی بدیل در نظام مدیریتی و سیاسی دنیا دانست که واجد بیشترین مزیت و کارکرد و کمترین عوارض و آسیب بوده، با هنر هماهنگی میان خرده سامانههای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قادر است راه سعادت وکمال فردی و اجتماعی را فراروی بشریت نهد. در نهایت تبیین و ترویج این راهبرد میان جهانیان و بیان کارکردها و شاخصههای آن در خرده سامانههای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی(در حوزه فرافردی) اشتیاق و عطش جهانیان را به نظام ولایی فزونتر و گامی زمینه ساز برای طلوع دولت یار میباشد.
The discussion on strategical subjects، specially in political-social field، has faced with an increasing growth. With a practical-strategical look to the Leadership of the society، from the view point of Imam Reza (a.s.)، we can realize that، the Imamat is considered to be a complete and covering method and program that is based on religion and the techniques for the usage of all capacities and capabilities; either spiritual or worldly matters، for organizing and cooperation among the parts for the better use are gathered. The usage of the term، ‘the system of government’، for Imamat in Razavi words، shows that the Imamat is a system that connects and organizes the relations among God، human and the universe. This system of government with respect to its source، originates from God، and in regard to its ultimate aim، consists three aims; elementary، middle and ultimate. With respect to its domain، is based on the generality (the connection between worldly matters and Hereafter). In regard to its ways towards the aims، is based on revelation and selection. The first axle، namely the revelation، points to the source and the second، selection، points to the standers of this Leadership. The strategy for Imamat is based on the everlasting Holy Quran، that Imam Reza (a.s.) emphasizes specially on it. Imam Reza (a.s.) has explicated the scientific، and legality position of the Imam base on this saying that ‘the Imam knows the politics; is eligible for Leadership and is to be fallowed’. Based on the Razavi words، the Imamat strategy can be an irreplaceable system of government and politics and management، that has the most benefits and the least side damages; and that by cooperating among small cultural ، economical and political factors، show the way to felicity and perfection both individually and to the society. Finally، the clarification and expansion of this strategy among people of the world and explaining its results and standards in small cultural، economical and political factors، brings enthusiasm and eagerness in people toward this system of government. It can be a step to pave the ground for the rising of the friend’s government.
خلاصه ماشینی:
"روشن است این دو ثقل گرانسنگ بر اساس شناخت تام از قوانین و حقایق موجود در جهان بیرون (هستی) و جهان درون (انسان)، راهبرد و برنامه ارائه میکند و این موضوع به نوبه خود، باعث میشود کلیه جوانب امر و خطرهای فراروی در برنامه، مورد ملاحظه قرار گیرد؛ اما راهبرد شناسی بشری که از ظرفیت و معرفت ماورایی و دینی محروم است و تنها به مدد قوای عقل، حس و تجربه طراحی میشود، فاقد جامعیت برنامه فوق و واجد نواقص و کاستی گوناگون خواهد بود؛ چرا که محدودیتهای بشری و نواقص بدین معنا که کلیه احکام و قوانین برخاسته از دین، راه و روشی برای نیل حیات برتر و کمال انسانی به شمار می آیند.
1 اگر بخواهیم برخی شاخصههای راهبرد امامت از منظر امام رضا( را با تقسیم بندیهای فوق تطبیق دهیم، باید گفت بر اساس جهان بینی، حکومت امام و حکومت در نظام امامت، حکومتی الهی است که تنها قانون و سند اجرایی برنامههای امام، اراده و مشیت خداوند است؛ اراده ای که در قرآن کریم و سیره اهل بیت( تجلی یافته است.
شاخصهها و امتیازات نظام راهبردی امامت در مواردی همچون جامعیت برنامه(دین)، وجود دو ویژگی علم و عصمت در مدیر(امام) و قالب انتصاب ماورایی و اصطفایی در تعیین مدیر و رهبر جامعه، باعث شده است که راهبرد امامت درجایگاه الگویی بی بدیل در نظام مدیریتی و سیاسی دنیا درخشیده و واجد بیشترین مزیت و کارکرد و کمترین عوارض و آسیب باشد؛ برنامه و الگویی جامع که با کاربست همة ظرفیتهای موجود معرفت شناختی، هستی شناختی و انسان شناختی راه سعادت وکمال فردی و اجتماعی را فراروی بشریت معاصر نهاده است."