چکیده:
بحرانهای بازارهای مالی در دهههای اخیر، توجه پژوهشگران را به نوسانات اضافی در این بازارها جلب کرده است. برخی صاحبنظران، حد قیمت را وسیلهای برای کنترل نوسانهای بیش از اندازه قیمتها پیشنهاد دادهاند و استدلال می کنند که حد قیمت با فراهم آوردن زمانی برای آرام گرفتن بازار، فرصتی را در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهد تا با ارزیابی دوباره اطلاعات، تصمیمات منطقیتری بگیرند. از سوی دیگر، مخالفان ادعا میکنند که دامنه نوسان قیمت موجب تسری نوسانها به دورهای طولانیتر میشود و به این ترتیب، فرایند کشف قیمت و نقد شوندگی سهام آسیب میبیند. این دیدگاههای متفاوت، نشاندهنده نبودن اتفاق نظر در مورد با آثار حد قیمت است. این پژوهش با استفاده از روششناسی مطالعه رویدادی، اثربخشی حد قیمت سهام را با استفاده از دو مقطع زمانی تغییر حد (از 5% به 2% در سال 1384 و از 2% به 3% در سال 1387) در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار داده است. یافتهها نشان میدهد که تغییر میزان حد قیمت با تغییر در نوسانهای قیمت و حجم معاملات، رابطه معکوس دارد. بنابراین میتوان گفت ساختار کنترلی حد قیمت در بورس اوراق بهادار تهران، نتوانسته است به گونه اثربخشی نوسانات قیمت سهام را کاهش دهد. یافته دیگر پژوهش حاکی است که تغییر حد قیمت با اندازه شرکت ارتباط معناداری ندارد.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش از تفاوتهای مقطع زمانی تغییر حد نوسان قیمت برای سهام مختلف (با توجه به محدودیت حجم مبنا) به منظور تحلیل اثر حد قیمت بر فرایند معاملات استفاده شده است.
نتایج آزمون فرضیه سوم بررسی این فرضیه با استفاده از دو الگو زیر و سپس با اضافه کردن متغیر کنترل متوسط قیمت به این دو الگو صورت گرفته است: همان طور که در جدولهای 4 تا 7 نشان داده شده است، متغیر اندازه به جز در الگوهای سوم و چهارم فرضیه اول در گروه تغییر حد از 5% به 2% با نوسانات قیمت و حجم معاملات رابطه معناداری ندارد و در مجموع نتایج الگوهای پژوهش، شواهدی مبنی بر تأیید فرضیه سوم ارائه نمینمایند.
منطقی به نظر میرسد که افزایش دامنه نوسان قیمت در بازار سهام موجب افزایش نوسان بازار شود ولی آزمونهای آماری وی نیز نشان داد که افزایش حد قیمت از 2 درصد به 3 درصد در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی مورد بررسی تأثیر معناداری بر نوسان بازار نداشته است؛ به این معنا که افزایش حد نوسان قیمت باعث ایجاد انگیزه در سرمایهگذاران برای انجام معامله نشده و در نتیجه نوسان نیز افزایش پیدا نکرده است.
در عین حال بر مبنای نتایج این پژوهش در بورس اوراق بهادار تهران و برخی پژوهشهای انجام شده در سایر بازارهای تا حدی مشابه، دو پیشنهاد زیر به استفاده کنندگان قابل ارائه است: (با توجه به اینکه اعمال حد قیمت محدودتر، به کاهش نوسانات منجر نشده است به قانونگذاران و مسئولان بورس توصیه میشود در به کارگیری این محدودیت بازنگری میکنند."