چکیده:
قتل و پایان دادن به حیات انسان ها آن هم به صورت عمد، یکی از مهم ترین عواملی است که امنیت فردی و اجتماعی جامعه را به مخاطره می اندازد و خسارت های مادی و معنوی فراوانی به جامعه وارد می سازد. با توجه به تاثیر روانی قتل در جامعه، محقق بر آن شد تا تحقیقی در خصوص عوامل موثر بر وقوع قتل های عمد و شناسایی نقاط ضعف و قوت هر کدام از این عوامل انجام دهد. بر همین اساس عوامل موثر بر قتل های عمد در محدوده مکانی شهرستان سنندج در سال های 1381 تا 1386 مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی است و جامعه آماری از میان 46 نفر از خبرگان درگیر در پرونده های قتل (کارکنان و کارآگاهان پلیس آگاهی با درجه افسری، دادستان، باز پرسان ویژه قتل) انتخاب شدند. ابزار پژوهش تنظیم پرسشنامه با پاسخ های پنج گزینه ای با طیف لیکرت و سوال باز بوده که پس از تایید روایی و پویایی طراحی و در بین جامعه آماری توزیع گردید. پس از جمع آوری پرسشنامه، داده ها به دو صورت توصیفی و استنباطی بررسی، تجزیه و تحلیل شد که نتایج حاصل از ارزیابی فرضیات نشانگر آن است که: معیشت، قومیت ها، دسترسی آسان به سلاح، از عواملی هستند که تاثیر فوق-العاده و معناداری بر وقوع قتل های عمدی دارند. در بین این سه فرضیه، دسترسی آسان به سلاح در رتبه اول قرار دارد و در رتبه های بعدی قومیت و وضعیت معیشت افراد قرار دارند. فرضیه چهارم «دسترسی آسان به مسکرات و رابطه آن با قتل» رد شد به عبارت دیگر ارتباط معناداری بین دسترسی به مسکرات و قتل وجود نداشت.
خلاصه ماشینی:
"پیشنهادها 1-ایجاد تعامل بزرگان و ریشسفیدان طایفههای محلی و دعوت از آنان در جلسات جهت حل و فصل نمودن اختلافات بین قومیتها و برقراری رابطه دوستی بین آنان؛ 2-باتوجه به همجواری استان کردستان به مرکزیت شهرستان سنندج با کشور عراق که از ثبات دولت مرکزی برخوردار نمیباشد این امر باعث گردیده است که به راحتی قاچاق سلاح و مهمات و نیز مشروبات الکلی از طریق مرزها صورتگیرد و به لحاظ سهولت در تسهیل سلاح و مهمات و استفاده از مشروبات الکلی خود زمینهساز وقوع قتل میگردد لذذا با برنامهریزی دقیق از طریق ناجا و سایر سازمانهای مرتبط از ترددهای غیرمجاز جلوگیری شود ترددهای مجاز نیز پس از کنترل و بازرسی دقیق صورت گیرد؛ 3-تعامل با مراجع قضایی برخورد با واردکنندگان سلاح و مهمات و مشروبات الکلی؛ 4-غالبا افراد کمدرآمد و بیکار مکان مناسبی برای زندگی ندارند و ناخودآگاه در مناطق حاشیه شهرها سکونت پیدا میکنند که دیگر افراد مشابه آنان نیز در آنجا تجمع دارند،این تجمع در مناطق خاص و حاشیه شهر باعث بروز مشکلات و برخی از جرایم و زمینه را برای ارتکاب انواع جرایم ازجمله قتل مهیا میسازد؛ازاینرو پیشنهاد میگردد از طریق دستگاههای مرتبط ترتیبی اتخاذ گردد تا اولا مانع از ایجاد چنین محلاتی گردند و در صورت عدم امکان جلوگیری از این موضوع حد اقل با تأسیس کارگاه و شرکتهای کوچک اقدام به کاریابی و اشتغالزایی در بین سکنه این مناطق نموده تا افراد این محلات به جای پرسهزنی مشغول کار شوند؛ 5-آگاهنمودن مردم از عواقب نگهداری سلاح و مهمات؛ 6-نظر به اینکه استفاده از مسکرات باعث زوال عقل انسان و بعضا یکی از عوامل وقوع قتل است از کارآگاهان خبره دعوت شود تا در رسانههای جمعی عواقب استفاده آن را برای مردم بیان کند؛ 7-از آنجایی که یکی از عوامل زمینهساز سرقت میباشد لذا پیشنهاد میگردد مقامات قضایی با برخورد صحیح و قاطعانه با سارقان اتعداد جرم آنان پیشگیری نموده تا از وقوع قتل احتمالی جلوگیری شود؛ 8-دعوت از مسئولان ذیربط جهت حضور در رسانههای جمعی بهخصوص رادیو و تلویزیون،جهت آگاه نمودن آحاد مردم در استفاده و نگهداری از سلاح و خوردن مشروبات الکلی و عواقبی که ممکن است پس از استفاده از آن برایشان رخ دهد؛ 9-دیدن فیلمهای جنایی تلویزیون میتواند شیوههای ارتکاب و همچنین شگردهای پلیس را به مجرمان بیاموزد،بنابراین اعمال دقت نظر و کنترل برنامههای صدا و سیما با هماهنگی این سازمان در دستور کار معاونتهای اجتماعی و آگاهی ناجا قرارگیرد؛ 10-باتوجه به اینکه یکی از علل وقوع قتل،بیکاری و عدم توانایی در تأمین مخارج خانواده میباشد،پیشنهاد میگردد دولت با سرمایهگذاری در بخشهای خصوصی و راهاندازی کارخانهها و کارگاههای کوچک نسبت به اشتغالزایی اقدام نماید."