چکیده:
هدف از نگارش این مقاله آن بود تا دستکم بخشی از مشکلات ترجمه ماشینی، مشخص و ریشهیابی گردد. یافتهها حاکی از آن بود که «پدیده» در حال حاضر دارای مشکلات فراوانی است که ریشة آنها را در سه چیز میتوان جستجو کرد: 1) نبود زبانشناسان مجرب در گروه برنامهنویسان؛ 2) نحوـ محوربودن تئوری زبانی؛ 3) نبود قدرت تعقل و تفکر در ماشینهای ترجمه. ضمنا مشخص گردید که مشکلات نوع اول را میتوان با بهکارگیری نیروی متخصص رفع نمود. مشکلات نوع دوم با تجدیدنظر در تئوری زبانی و توجه به معنا قابل رفع است، اما- دستکم در شرایط کنونی- نمیتوان قدرت تعقل و تفکر را به ماشین داد و بنابراین مشکلات مربوط به مورد 3 قابل حل نیستند. با وجود این، نتیجهگیری شد که برای ترجمة متون اینترنتی و حجم زیادی از اطلاعات، بویژه وقتی هدف درک کلیات متن باشد، استفاده از ماشین به جای انسان هم راحتتر است و هم سریعتر و معقولتر
خلاصه ماشینی:
"The teacher gave the test ماشین ترجمه باید بتواند اینگونه جملات را نیز به خوبی درک کند و برای درک آنها لازم است که درباة امتحاندادن و امتحانگرفتن در انگلیسی و فارسی اطلاعاتی داشته باشد.
به نظر میرسد انجام این کار بسیار ساده باشد: جملات موردنظر برای ترجمه به چندین موتور ترجمة موازی فرستاده میشوند و در پایان، بروندادهای موتورهای مختلف با هم ترکیب میگردند و درنهایت، بهترین و مناسبترین بخشها انتخاب، و سپس در قالب جملات زبان مقصد، بازسازی و بازنویسی میشوند.
نگاهی دوباره به ترجمههای ارائهشده برای جملات 1 تا 5 نشان میدهد که این ماشین قادر است جملات ساده را با موفقیت ترجمه کند و اشکالات موجود، بیشتر اشکالاتی ساختاریاند و نه معنایی و بنابراین در امر ارتباط خللی ایجاد نمیکنند.
He washed himself هرچند ترجمة ارائهشده توسط «پدیده» برای جملة 20 درست است، با ترجمة ارائهشده توسط انسان مترجم یکی نیست؛ بهاین معنا که مترجمان غالبا به جای آنکه ضمیر «او» را دوبار پشت سرهم بیاورند، به جای یکی از ضمیرها از طریق جستجوی در متن، اسم مناسب را جایگزین میکنند ـ مثلا «علی او را شست» یا «او علی را شست».
میدانیم که در تبدیل جملة خبری از مستقیم به غیرمستقیم واژة «yesterday» به «the day before» تبدیل میشود، ولی «پدیده» نتوانسته بین این دو ساختار متفاوت، رابطهای برقرار کند و درنتیجه ترجمة نادرستی را تولید کرده است.
3. اگر بتوانیم به شکلی فقدان چنین قدرتی را ـ یعنی همان نعمتی را که خدا به ما عطا کرده ـ در اختیار ماشین قرار دهیم، (که البته دستیابی به این هدف بسیار بعید به نظر میرسد) مشکلات ماشینهای ترجمه را میتوان رفع نمود."