چکیده:
مقاله حاضر درصدد توصیف و تبیین سواد رسانه ای مخاطبان رسانه های نوشتاری در شهر تهران است. از این منظر، از نظریه جیمز پاتر به منظور توصیف و از نظریه های استفاده و خشنودی و نیز کاشت برای تبیین موضوع استفاده شده است. با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسش نامه بر روی600 نفر از مخاطبان در شهر تهران که از طریق نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ایی انتخاب شدند؛ داده ها جمع آوری شد. جهت احتساب اعتبار شاخص ها از اعتبار محتوایی صوری و نیز اعتبار سازه ای و جهت احتساب روایی شاخص ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که متغیرهای مدت، میزان، نوع استفاده از رسانه ها، واقعی تلقی کردن محتوای رسانه، انگیزه و هدف مخاطبان و میزان تحصیلات رابطه معنا داری با سواد رسانه ای دارند.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین بر اساس نظریة کاشت یا پرورش میتوان استنباط کرد که میزان، مدت و نوع مواجهه و واقعی تلقی کردن محتوای پیام رسانهای از سوی مخاطبان رسانهها نقش قابل توجهی در افزایش سواد رسانهای مخاطبان رسانههای کشور دارد.
اعتبار و روایی متغیرها نوع متغیر متغیر ابعاد اعتبار روایی میزان KMO سطح معناداری آزمون بارتلت مقدار آلفا وابسته سواد رسانهای مخاطبان رسانهها بعد شناختی 60/0 000/0 73/0 94/0 بعد احساسی 84/0 بعد اخلاقی 90/0 بعد زیباییشناختی 88/0 مستقل انگیزه و هدف مخاطبان رسانهها جهتگیری ابزاری 81/0 000/0 89/0 جهتگیری عادتی واقعی تلقی کردن محتوای سایتها - 61/0 000/0 77/0 همانطور که در جدول (2) ملاحظه میشود، متغیرها و شاخصها از اعتبار و روایی لازم برای سنجش برخوردار هستند (چراکه میزان KMO نسبتا در سطح قابل قبولی و سطح معناداری آزمون بارتلت نیز زیر 05/0 است.
بنابراین با توجه به تحلیل چند متغیره (تحلیل رگرسیونی) فرضیههای اول، سوم، هفتم مبنی بر اینکه بین مدت استفاده از رسانهها، نوع استفاده از رسانهها و میزان تحصیلات مخاطبان رسانهها و سواد رسانهای آنها رابطة معناداری وجود دارد تأیید میشود.
5. با توجه به تأثیرگذار بودن متغیر انگیزه و هدف کاربران در استفاده از رسانههای مختلف بر میزان سواد رسانهای آنها، پیشنهاد میشود مکانیسمهای جامعهپذیری همچون نهاد خانواده (نقش والدین)، نهاد آموزش (مدارس و دانشگاهها) و نیز نهاد رسانه با ارائة آموزشهای مرتبط، آگاهی مخاطبان رسانهها را نسبت به چگونگی گزینش محتوای رسانهها افزایش دهند و مخاطبی ابزاری و هدفمند پرورش دهند و نه مخاطبی عادتی و غیرهدفمند."