چکیده:
امام مهدی( تمام کنندۀ هدف انبیا، و دوران ظهور آن حضرت، دوران تحقق غایت خلقت است؛ از اینرو در قرآن از ایشان به صورتهای گوناگون یاد شده است. خداوند متعال در قرآن گاه به شکل مستقیم از آیندۀ حیات بشر بر زمین که مقارن با دوران ظهور امام مهدی( است، سخن میگوید؛ گاه با تمثیل به پدیدههایی در طبیعت، جایگاه امام مهدی( را تبیین مینماید و گاه ضمن بیان سرگذشت پیامبران الهی و اقوام پیشین، دربارۀ امام مهدی( و دوران ایشان پیامهایی به انسان گوشزد میکند. به دلایل فراوان قرآنی و روایی، بسیاری از حقایق مهدوی در آیات قصص قرآن طرح شده و شباهتهای بسیاری میان امام مهدی( و پیامبران الهی وجود دارد که در این پژوهش به هشت مورد از این دلایل اشاره شده است. آنگاه با تدبر در آیات قصص، شباهتهایی میان امام مهدی( و پیامبران الهی استنباط شده که پنهانی بودن ولادت، طول عمر، غیبت، فتنهها و ابتلائات در آستانۀ ظهور، جدا شدن بدان از نیکان دوران، عذاب بدان دوران، نجات نیکان دوران و تشکیل جامعۀ صالحان از این دست است.
Imam Mahdi is the consummating element for the goals of all the prophets، and the era of his presence would be the realization of the ultimate purpose of creation; thus، his existence is tacitly mentioned in the Quran in various forms. In the Qur'an، God sometimes directly speaks of the future of human life on the Earth، which coincides with the emergence of Imam Mahdi. In other times، God refers to analogies of the phenomena in the nature، which indirectly mentions the position of the Imam Mahdi. Also، when God explains the history of the prophets of the people of old times، notes about Imam Mahdi and the messages he emphasizes for the human can be discerned. For many reasons in Quran and Hadith، many of the facts about Mahdi can also be fund in the story-like verses of Quran and many similarities between Imam Mahdi and the prophets can be found. In this study، eight of these similarities are explained. With some reflection on those verses، the inferred similarities between Imam Mahdi and Prophets include the secrecy of their birth، longevity (long life)، the absence، discords and problems on the verge of emergence، separation of the righteous from wrong-doers of the era، punishment of the wrong-doers and salvation of the righteous people as well as formation of a society for righteous people.
خلاصه ماشینی:
از سوی دیگر، تألیفاتی که در سالهای گذشته از سوی دانشمندان در این زمینه صورت گرفته است، همچون المحجة فی ما نزل فی القائم الحجة از سید هاشم بحرانی، یا جلد هشتم معجم احادیث الامام المهدی از شیخ علی کورانی که به ارائۀ آیات مفسره دربارۀ امام مهدی( پرداخته است؛ یا جلد سوم فرجامشناسی حیات انسان از غلامحسین تاجرینسب، از جمعآوری و حداکثر دستهبندی آیات مورد اشارۀ روایات فراتر نرفته است، در حالی که با توجه به اهمیت اندیشۀ مهدویت به عنوان اصلی اعتقادی و جایگاه آیندهپژوهی در برنامهریزیهای خرد و کلان، فردی و اجتماعی، آنچه اکنون ضرورت دارد، اجتهاد تفسیری و توسعۀ درک و برداشت از مفاهیم آیات قرآن دربارۀ امام مهدی( و آیندۀ جهان است.
بنابراین بشارت آمدن مصلح و منجی به نیکان از جانب هادیان و پیامبران سنتی الهی است که دربارۀ امام مهدی( نیز جاری شده است؛ زیرا بنابر روایات مسلم فریقین (اکبرنژاد، 1383: 180) رسول خدا( چنین بشارت دادهاند: مهدی کسی است که زمین را پر از عدل و داد میکند همانگونه که پر از ظلم و جور شده باشد، و سوگند به خدایی که مرا به حق به پیامبری برانگیخت اگر از عمر دنیا جز یک روز باقی نمانده باشد خداوند آن روز را طولانی کند تا به غایتی که فرزندم مهدی در آن روز ظهور کند و روح الله _ عیسی بن مریم _ فرود آید و پشت سر او نماز خواند و زمین به نورش روشن گردد و حکومتش به شرق و غرب عالم خواهد رسید.