چکیده:
یکی از نیازهای زیربنایی سازمانیابی فضایی شهرها، برنامهریزی با توجه به ساختار فرهنگی و ایدئولوژیکی حاکم بر زندگی شهروندان است. در این رابطه، اقتصاد سیاسی اسلامی یکی از نیروهای اصلی در شکلگیری و تداوم سیاستهای برنامه ریزی شهرهای اسلامی بویژه ایران میباشد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی بدنبال بررسی میزان تأثیر اقتصاد سیاسی اسلامی بر شاخصهای زیست پذیری شهری با مورد شناسی شهر زنجان است. جمعآوری اطلاعات با مطالعات میدانی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری شامل جمعیت 430871 نفری شهر زنجان است که با روش نمونه گیری جدول مورگان 384 نمونه انتخاب شده است. برای تحلیل دادهها از آزمون K-S، تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری با نرمافزار SPSS و PLS استفاده شد. طبق یافتهها، وضعیت شاخص زیستپذیری شهر زنجان با میانگین 3/3 و مؤلفه اقتصاد سیاسی اسلامی با میانگین 54/3 است. این مقدار نشان از عملکرد مطلوب شاخصها دارد. همچنین، طبق نتایج محاسبات آزمون تحلیل مسیر، مقدار اثر کل مؤلفه اقتصاد سیاسی اسلامی بر زیست پذیری شهر زنجان برابر 408/0 بوده، که نشانگر رابطه مطلوب و معنادار است. بدین ترتیب، برای بهبود زیست پذیری شهر زنجان، رعایت حقوق شهروندی، حفظ محیط زیست، جلوگیری از رانت خواری و تغییر کاربری اراضی و افزایش دانش مردم و بینش مسئولین ضروری به نظر میرسد.
خلاصه ماشینی:
این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی بدنبال بررسی میزان تأثیر اقتصاد سیاسی اسلامی بر شاخص های زیست پذیری شهری با مورد شناسی شهر زنجان است .
طبق یافته ها، وضعیت شاخص زیست پذیری شهر زنجان با میانگین ٣/٣ و مؤلفه اقتصاد سیاسی اسلامی با میانگین ٣/٥٤ است .
تحلیل تأثیر مؤلفه های اقتصاد سیاسی اسلامی بر زیست پذیری شهر زنجان با روش تحلیل مسیر: برای تشخیص رابطه علی بین متغیرهای مستقل و تابع از روش تحلیل مسیر استفاده می شود.
جدول ٤- تحلیل تأثیر مؤلفه های اقتصاد سیاسی اسلامی بر زیست پذیری شهر زنجان با روش تحلیل مسیر {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مأخذ: یافته های تحقیق ، ١٣٩٦.
از اینرو، به علت غیرنرمال بودن توزیع نمونه های پژوهش ، از آزمون PLS برای تبیین روابط بین مؤلفه های اقتصاد سیاسی اسلامی و زیست پذیری در شهر زنجان استفاده شده است .
نتیجه تأثیر مثبت شاخص های حقوقی-قانونی، اقتصادی و اجتماعی در ساختار اقتصاد سیاسی اسلامی شهر زنجان منجر به بهبود ٠/٣٢٨ واحد مؤلفه زیست پذیری شهر زنجان خواهد گردید.
در بین شاخص های اقتصاد سیاسی اسلامی، مؤلفه حقوقی-قانونی با اثر کل ٠/٤٩٠ بیشترین تأثیر را بر زیست پذیری شهر زنجان داشته است .
بطور کلی، با توجه به وضعیت شاخص های زیست پذیری و اقتصادی سیاسی بر مبنای ایدئولوژی اسلامی و نوع روابط بین این دو متغیر در شهر زنجان ، ایدئولوژی اقتصاد سیاسی اسلامی، به خوبی بر نحوه زندگی مردم و عملکرد سازمانی نظارت دارد.