چکیده:
مناهج الطالبین فی معارف الصادقین از کتابهای تاریخ عمومی سدة هشتم است که توسط علی بن حسین بن علی علاء قزوینی (٧٢٦ یا ٧٢٧ق .- زنده در ٧٩٣ق .) در سالهای ٧٧٨ و ٧٧٩ق . به نگارش درآمده است . در این مقاله نگارندگان کوشیده اند سبک علاء قزوینی را از خلال کتابش بشناسند. لذا به تحلیل کتاب مناهج الطالبین در سه سطح فکری، زبانی و ادبی پرداخته اند. در سطح فکری تمایل وی به تشیع بارزترین خصیصۀ وی است . در سطح زبانی، بر لغات و ترکیبات کمیاب این کتاب تاکید شده است و در سطح ادبی برخی صنایع بدیع لفظی و معنوی و نیز کاربرد علم بیان در این کتاب بررسی شده است .
خلاصه ماشینی:
(متن شناسي کتاب مناهج الطالبين في معارف الصادقين و معرفي نسخه هاي خطي آن ، دزفوليان و بهنامي، مجلۀ تاريخ ادبيات ، شمارة ٧٩/٣، صص ٢٥-٤٦) اين تاريخ در سالهاي ٧٧٨ و ٧٧٩ هجري قمري و به نام شاه شجاع مظفري (حکومت : ٧٥٩-٧٨٦) تأليف شده است و تاريخ عمومي عالم را از آغاز تا عهد شاه شجاع در سه قسم دربرميگيرد و جزو منابع دست اول تاريخ آل مظفر است .
و در اخبار اهل بيت رسول عليهم السلام آمده که اين هر دو با انگشتري سليمان و عمامه و دراعه و سلاح رسول صلي الله عليه و سلم در خزانۀ صاحب الزمان است ، چون ظاهر شود رونق سلطنت و شوکت مملکت او بدان اسباب باشد» (٢٩/٢٨٥) ٢-١-٢- منابع مورداستفاده از ديگر قرائني که ميتوان از آن به تمايل علاء قزويني به تشيع پي برد، منابع مورد استفادة او در تأليف مناهج الطالبين است .
» (٨/٢٨٧) ٣- ويژگيهاي زباني ٣-١- ويژگيهاي لغوي ٣-١-١- لغات فارسي با صورت کهنه و کم کاربرد بسياري از لغاتي که علاء قزويني در تأليف مناهج الطالبين في معارف الصادقين به کار برده است ، صورتي کهنه دارند و در سدة هشتم هجري قمري با اين صورت چندان کاربرد نداشته اند.
» (٢٩/٢٨٥) گاه نيز اين افزودن «ي » بر سر فعل ، براي ايجاد وجه شرطي است ، که باز هم نمونه هاي فراواني در کتاب مناهج الطالبين في معارف الصادقين دارد که چند نمونه ذکر ميشود: «و اگر خواستي اين تيرها به حلق طالوت فروزدي و بکشتي .