چکیده:
در این پژوهش، با پذیرش اثرگذاری آموزههای دینی بر علوم انسانی در سه حوزه هدف، روش و مسائل، علوم انسانی را به دو بخش توصیفی و دستوری تقسیم کرده و به بررسی نقش آموزه معاد در روش علوم انسانی دستوری پرداختهایم. در همین راستا با نقد روشهای موجود در مطالعه علوم انسانی از جمله اثباتگرایی، ابطالگرایی، تاریخگرایی، هرمنوتیک دیلتای و رئالیسم انتقادی و بیان ناسازگاری آنها با اعتقاد به جهان آخرت، روش متناسب با آموزه معاد را بررسی کرده و به این نتیجه رسیدهایم که در علوم انسانی دستوری، علاوه بر روش عقلانی، بهرهگیری از روش وحیانی نیز لازم است
خلاصه ماشینی:
"لاکاتوش معتقد است که علم حدس و ابطال تنها نیست و نمیتوان با پیدا کردن یک نقض، یک نظریه را باطل کرد؛ زیرا یک نظریه متشکل از هسته بنیادین به علاوه فرضیات کمکی و شرایط اولیه است و در صورتی که نقضی بر یک نظریه وارد شود، معلوم نیست که آن نقض به کل نظریه بخورد؛ بلکه ممکن است این نقض به دلیل بطلان یکی از فرضیههای کمکی و یا خطا بودن یکی از گزارههای توصیفگر شرایط اولیه باشد و بتوان با تغییر یکی از فرضیات کمکی یا تصحیح گزارههای توصیفگر شرایط اولیه، آن نمونه نقض را به شاهد مثبت تبدیل کرد؛ و اگر با وجود فرضیات کمکی، یافتن یک مورد خلاف نظریه را برای ابطال آن نظریه کافی بدانیم، باید بپذیریم که همه نظریهها ابطالشده به دنیا میآیند و به همان شکل از دنیا میروند؛ 4.
موضوع علوم طبیعی، مظاهر بیرونی طبیعت است و در این علوم، روابط علی و معلولی بین پدیدههای طبیعی تبیین میشود؛ اما علوم انسانی مربوط به پدیدههای انسانیاند که علاوه بر لایه بیرونی، لایه درونی نیز دارند و دانشمند علوم انسانی باید آن لایه درونی پدیدهها را از رهگذر تجربه، کشف نموده، مقاصد، آرزوها و ویژگیهای رفتاری پدیدآورندگان آنها را فهم و درک کند.
In the name of Allah Ma‘rifat-i Falsafi Vol. 10, No. 2 A Quarterly Journal of Philosophical Inquiry Winter 2013 A publication by Imām Khomeini Institute for Education and Research Editor in Chief: Ali Mesbah Editor: Ri„ā Akbariān Deputy Editor: Maḥmūd Fath’ali Coordinator: Rūhollāh Farīsābādi Editorial Board: Dr. Aˆmad Aˆmadi: Professor, Tehran University Dr. Riḍā Akbarīyān: Professor, Tarbīyat Mudarris University Dr. Ghulām-Ri„ā A‘wāni: Professor, Shahid Beheshti University Dr. Muˆammad Fanā'i: Associate Professor, Imām Khomeini Inst."