Abstract:
کتب عرفانی در زبان و ادبیات فارسی از جهت حفظ فرهنگ و میراث عرفان اسلامی دارای جایگاه بسیار ویژه و ممتازی هستند و بررسی و تصحیح و انتشار نسخ خطی این کتب ارزشمند می باید از مهم ترین اولویت های دانشجویان و اساتید این زبان قرار گیرد. در این مقال نسخه ی خطی «اسرار الاولیاء» که شامل مجموعه ی ملفوظات شیخ فرید الدین شکر گنج( 664-569 ق)، از عارفان بزرگ چشتیه ی هند در سده های ششم و هفتم، است و به دست یکی از شاگردانش به نام بدر الدین اسحاق دهلوی (وفات 690 ق) گردآوری و نگاشته شده، معرفی می شود و ویژگی های سبکی و محتوایی کتاب مورد بررسی قرار می گیرد.
Mystical texts of the Persian language and literature occupy a very special and magnificent position in preserving the culture and heritage of the Islamic mysticism. Consequently، analysis، emendation، and publication of such manuscripts should be a priority for literature students and instructors.
In the present article، a manuscript of Asrar-ul Owlia، which includes discourses of Sheikh Fariduddin Shekar Ganj، one of the well known mystics of Chishtian order of India in the 6th and 7th centuries AH gathered and written by one of his students، Badruddin Eshagh Dehlavi، is introduced and its stylistic and content characterestics are studied.
Machine summary:
در اين مقال نسخه يخطّي «اسرارالاولياء» که شامل مجموعه يملفوظات شيخ فريدالدّين شکر گنج ( ٦٦٤-٥٦٩ ق )، از عارفان بزرگ چشتّيه ي هند در سده هاي ششم و هفتم ، است و به دست يکي از شاگردانش به نام بدرالدّين اسحاق دهلوي (وفات ٦٩٠ ق ) گردآوري و نگاشته شده ، معرّفي مي شود و ويژگيهاي سبکي و محتوايي کتاب مورد بررسي قرار مي گيرد.
اسرارالاولياء، شيخ فريدالدّين شکر گنج ، بدرالدّين اسحاق دهلوي ، نسخه ي خطّي، چشتّيه مقدمه زبان فارسي از هشت قرن پيش زبان رسمي و ادبي شبه قارّه ي پاکستان و هند بوده و در اين دوره گنجينه اي بزرگ و گرانبها از آثار فارسي در اين سرزمين به وجود آمده است .
(موسوي بجنوردي ، ١٣٨١: ٣-١) علاوه بر اسرارالاولياء که در اين گفتار بررسي خواهد شد، کتاب هاي ديگري نيز درباره يمقامات و تعليمات و گفتارهاي بابافريد به زبان فارسي به جا مانده است ؛ از قبيل : راحه القلوب که شامل مجموعه ملفوظات اوست و مريد ديگرش نظام الدّين اولياء (وفات ٧٢٥ ق ) آن را گردآوري کرده است و در سال ٦٥٥ پايان يافته است ، جواهر فريدي که توسّط علي اصغر چشتي فراهم شده ، رساله ي وجودّيه ، گنج اسرار و جوکي نامه را نيز از مؤّلفات بابافريد دانسته اند وبالاخره فرائد الساّلکين که شيخ فريدالدّين درباره ملفوظات مرشدش قطب الدّين بختيار کاکي فراهم آورده است (مصطفوي سبزواري ، ١٩٨٤: ٧٤و ٧٣) همان طور که قبلا اشاره شد، اسرار الاولياء شامل سخنان و تعليمات اين عارف نامدار است که توسط يکي از مريدانش به نام بدرالدّين اسحاق دهلوي گرد آورده شده است .