Abstract:
اساسا ، جهانی شدن به مجموعه فرآیندهای پیچیده ای اطلاق می شود که به موجب آن دولت های ملی بطور روز افزون به یکدیگر مرتبط و وابسته می شوند.در جغرافیای سیاسی نیز، فرایند یا پدیده ی جهانی شدن به اشکال مختلف بویژه در بحث مربوط به حاکمیت ملی مطرح می شود. امروزه تحت تاثیر فرایندهاو ابعاد گوناگون جهانی شدن ، مفهوم حاکمیت ملی دستخوش تحول گردیده است، بگونه ای که در برخی از حیطه ها، قلمرو مفهومی آن محدود شده و در برخی دیگر از زمینه ها، گسترش یافته است. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهدکه به رغم همه فشارها و محدودیت هایی که در آزادی و عملکرد یک کشور ایجاد شده است، جهانی شدن نتوانسته است حاکمیت ملی کشورها را از بین ببرد ولی توانسته است گستره مفهومی و قلمرویی حاکمیت ملی را دچارتحول سازد. پیشرفت تکنولوژی ارتباطات و گسترش وسایل ارتباط جمعی ازجمله عوامل بسیار تاثیرگذاردراین باره هستند.
Machine summary:
در واقع جهانی شدن به مجموعه فرآیندهای پیچیده ای اطلاق می شود که به موجب آن دولت های ملی بطور روز افزون به یکدیگر مرتبط و وابسته می شوند و همین وابستگی و ارتباط است که برای مفهوم حاکمیت ملی و دولت ملی مشکلاتی ایجاد می کند.
«کلاوس دادز» همگام با نظر برخی صاحبنظران امور سیاسی اظهار می دارد جهانی شدن نمایانگر دنیایی است که در آن حاکمیت دولت و مسائل داخلی کشورها به وسیله جریانات برون مرزی ، افراد ، ایده ها و اقتصاد مالی به خطر افتاده یا شدیدا تضعیف می شود ( دادز ، ٦٣:١٣٨٤).
صرف نظر از عوامل ذکر شده ، حاکمیت مطلق سنتی در اثربرخی عوامل دیگر نیز دچار محدودیت شده است مانند: ١- سازمان های اقتصادی منطقه ای و جهانی ، ٢- نهادهای سیاسی بین المللی ٣- جنبش های فکری و فرهنگی و اجتماعی نوین که ابعاد مختلفی از استقلال و حاکمیت دولت ها را به خود اختصاص داده اند؛ البته در این میان توان و قدرت ذاتی هر کشور نیز دخیل می باشد و کشورهای مختلف بسته به میزان توان خود، می توانند مقاومت بیشتری در برابر این روند از خود نشان دهند.
به عبارت دیگر، آنها قدرت یک حکومت را در اعمال موثر کنترل ، بر سراسر قلمرو خود محدود می کنند، هر چند این قلمرو هنوز به لحاظ داخلی و بین المللی ، بخشی از آن حکومت محسوب شود، اما در برخی موارد دیگر، بازیگران غیر دولتی نه تنها کنترل موثر سرزمینی را محقق می سازند، بلکه از اقتدار حاکمیتی کارآمدی نیز بهره مند می شوند که از دید جمعیتهای محلی می تواند حاکمیت داخلی تلقی شود.