Abstract:
ژنوم ژئوپلیتیک، نقشه عوامل ثابت و متغیّر جغرافیایی تاثیرگذار بر سیاست و برخاسته از جغرافیای یک کشور است که سیاست خارجی را تحت تاثیر قرارمیدهد. شناخت دیدگاههای ژئوپلیتیک نشاتگرفته از ژنومهای ژئوپلیتیک همسایگان و شناسایی کدهای ژئوپلیتیک موجود در کشورهای هدف میتواند نقشی موثر در اتخاذ سیاست خارجی همراستا با وزن ژئوپلیتیک ایفاکند. با توجه به اشتراک در پیشینه تاریخی، فرهنگی و نژادی عراق با ایران و نفوذ قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای در این کشور، شناسایی و مطالعه نقشه ژنگان ژئوپلیتیک این کشور برای جهتدهی به سیاست خارجی ایران، ضروری است. نگارندگان، با تاکید بر تحلیل کدها و ژنومهای ژئوپلیتیک موجود در جغرافیای سیاسی ایران و عراق کوششکردهاند تا در قالب مدلی با عنوان مدل تقابل کد/ ژنومهای ایران و عراق، پیامدهای این تقابل و تاثیر آن بر سیاست خارجی دو کشور را تحلیلکنند
Machine summary:
با توجه به اشتراک در پیشینه تاریخی، فرهنگی و نژادی عراق با ایران و نفوذ قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای در این کشور، شناسایی و مطالعه نقشه ژنگان ژئوپلیتیک این کشور برای جهتدهی به سیاست خارجی ایران، ضروری است.
ت- ژنومهای ژئوپلیتیک مؤثر بر سیاست خارجی ایران و عراق به نظر برخی تحلیلگران، تنوع و تکثر قومی در خاورمیانه نهتنها مانع تکوین دولت ملی شده و کشورها را در معرض بیثباتی داخلی و مداخله خارجی قرارداده، بلکه عامل بروز کشمکشها و منازعات میان دولتی نیز بودهاست (خسروی،1388: 64).
نتیجهگیری نگارندگان در مقاله حاضر کوشیدند تا با استفاده از تحلیل کدها و ژنوم ژئوپلیتیک، مدلی نظری در این زمینه، نگرشهایی چند درباره معضل ژنتیک در زایمان دولت/کشور عراق وجوددارد؛ برخی از «دستساز و مصنوعیبودن دولت در عراق» (Stansfield, 2007) نام بهمیانمیآورند؛ برخی، از «عراق بهمنزله کشور برساخته انگلیسیها پس از پایان قیمومیتشان بر عراق در سال 1920» (Dodge, 2003)، یادمیکنند؛ و برخی، به «یکپارچگی عراق حتی پیش از قیمومیت انگلیسیها و پیوندهای گسترده میان کردها و عربها در دوران پیش از تشکیل امپراتوری عثمانی» (Haj,1997)، باوردارند؛ اما کفه ترازو در استدلالهای همپیوند با ماهیت ژنتیک ساختار دولتسازی و ملتسازی (کشورسازی) بیشتر تقویتکننده هویت تصنعی و نمایشی عراق است؛ در این زمینه تاریخچه درازآهنگ درگیریهای بسیار خشونتبار قومی و نژادی و مذهبی (Baram,1997; Zubaida, 2002) میتواند نشانههایی بسیار قدرتمند را پیش چشم پژوهشگران بیاورد.