Abstract:
سابقه ادبیات بحران در تبیین فرآیندهای سیاسی ـ اجتماعی به قرن ١٩ بازمیگردد ولی گسترش پژوهش های مرتبط به آن به اوایل ١٩٦٠ مربوط است . هر چند که هنوز هم بسیاری مسائل در خصوص آن مبهم و دست نخورده باقی مانده و البته ضریب این ابهام با حضور قدرتمندانه اخیر رسانه ها در آن بسیار بیشتر شده است . یکی از دسته بندیهای کلاسیک در تعریف بحران ، تقسیم آن به سطوح خرد (بحران های سیاست خارجی) و کلان (بحران های بین المللی) است . این دسته بندی با اتکا به ویژگی ادراکی بحران در سیاست خارجی دولت ها و ویژگی رفتاری آن در بحران های بین المللی صورت گرفته است ، ولی به نظر میرسد با روند تحولات اخیر بین المللی به ویژه با حضور رسانه ها میتوان و باید بعد ادراکی بحران های بین الملی را نیز مورد توجه جدی قرار داد. رسانه ها با قابلیت های خاص خود هم در دامن زدن به بحران ها و هم در بهره گیری از ویژگی ادراکی بحران های بین المللی موثر بوده اند. در این مقاله سعی شده است این قابلیت های رسانه ای با توجه به چند مسئله توضیح داده شود: ١ـ نسبت نظریه انباشت در وسایل ارتباط جمعی با شکل گیری بحران ها ٢ـ انگاره سازی رسانه ای و نقش آن در آغاز و انجام بحران ها ٣ـ اسطوره سازی در مدیریت بحران (با تاکید بر روزنامه ها) ٤ـ نقش وقایع رسانه ای در به وجود آمدن بحران ها (تاکید بر تلویزیون )
Machine summary:
در این مقاله سعی شده است این قابلیت های رسانه ای با توجه به چند مسئله توضیح داده شود: ١ـ نسبت نظریه انباشت در وسایل ارتباط جمعی با شکل گیری بحران ها ٢ـ انگاره سازی رسانه ای و نقش آن در آغاز و انجام بحران ها ٣ـ اسطوره سازی در مدیریت بحران (با تأکید بر روزنامه ها) ٤ـ نقش وقایع رسانه ای در به وجود آمدن بحران ها (تأکید بر تلویزیون ) کلید واژه : .
تعریف بحران : در کتاب «بحران ، تعارض و بیثباتی» که محصول پژوهشی بیست ساله (تا ١٩٨٥) درباره بحران های سیاست خارجی و بین المللی در جهان است ، براساس تفکیک تعاریف سطح کلان و خرد اینگونه آمده است : «یک بحران بین المللی [در سطح کلان ] تغییر و تحولی در اوضاع و احوال است ، با این ویژگی بارز که تعاملات مخرب (Disruptive) میان دو یا چند طرف متخاصم تشدید میشود و علاوه بر آن احتمال درگیریهای نظامی در زمان صلح وجود دارد (و در خلال یک جنگ ، احتمال تغییر و تحولی نامطلوب در توازن نظامی هست )؛ تعاملات تعارض آمیزی که فراتر از سطح معمول قرار دارد، روابط موجود میان طرف های متخاصم را بیثبات میکند و ساختار موجود نظام بین المللی (جهانی، غالب ) و یا زیر نظام را به چالش فرا میخواند» (مک کللند و یونگ به نقل از برچر و دیگران ، ١٣٨٢، ٣٥).