Abstract:
طبیسازی فرایندی است که در آن پزشکی به قلمروهایی مانند زایمان و تولد، اعتیاد، چاقی، زیبایی، جوانشدن، تنهایی و انزوا، که اساسا پزشکی نیستند، وارد میشود و تدابیری پزشکی برای اصلاح یا درمان آنها ارائه میکند. دو تبیین اصلی برای طبیسازی ارائه شده است که میتوان آنها را به اختصار تبیین مارکسیستی و تبیین کنترل اجتماعی نامید. این مقاله تلاش میکند تا طبیسازی را از منظری جدید مورد مداقه قرار دهد. مدعای این مقاله آن است که طبیسازی به مثابة تکنولوژی تبیین جامعتری از این پدیده ارائه میکند. در این راستا آرای سه فیلسوف مهم تکنولوژی، هایدگر، برگمان، و فینبرگ در تبیین طبیسازی به مثابة تکنولوژی مورد نقد و بررسی قرار خواهد گرفت.
Machine summary:
طبی سازی به مثابة تکنولوژی تبیین و نقد با توجه به آرای هایدگر، برگمان ، و فینبرگ در باب فلسفة تکنولوژی علیرضا منجمی * حمیدرضا آیت اللهی **، مهدی معین زاده *** چکیده طبی سازی فرایندی است که در آن پزشکی به قلمروهـایی ماننـد زایمـان و تولـد، اعتیاد، چاقی ، زیبایی ، جوان شدن ، تنهایی و انزوا، که اساسـا پزشـکی نیسـتند، وارد می شود و تدابیری پزشکی برای اصلاح یا درمان آن ها ارائه می کند.
پـژوهش گرانـی (١٩٧٦ ,Navarro ;٢٠١١ ,Long ;١٩٧٨ ,Waitzkin) که با رویکرد مارکسیسـتی بـه موضـوع طبی سازی نگاه می کنند، بر این باورند که طبـی سـازی بـا فـردی کـردن (individualizing) بیماری و نادیده گرفتن عوامل اجتماعی دخیل در آن ، نقش مهمی در باثبـات سـازی جوامـع کاپیتالیستی بازی می کند.
برای نشان دادن این که طبی سازی نوعی تکنولوژی اسـت ، چهـار ویژگـی بـارز و مهـم تکنولوژی ، یعنی داشتن ذات مستقل ، خودمختاری ، جبریـت ، و بـی قـراری در طبـی سـازی جست وجـو مـی شـود (٢٠٠٦ ,Dusek ;٢٠٦-١٩١ :٢٠٠٣ ,Jonas).
از این منظر خوانش های فوکویی یا ایلیچی (١٩٧٣ ,Foucault ;١٩٧٦ ,Illich) از طبی سازی که با تسامح می توان سرنمون های دو قرائت کنتـرل اجتمـاعی و مارکسیسـتی دانست ، قابل دفاع نیستند، چراکه هر دو نوعی عصیان ضد طبی سـازی اسـت کـه بـه بـاور هایدگر روی دیگر سکة سرسپردگی به آن است .