Abstract:
در این پژوهش تلاش شد تاثیر پدیده تغییر اقلیم بر پنج پارامتر هواشناسی از جمله دمای حداقل، حداکثر و میانگین، بارندگی و رطوبت نسبی در زیرحوضه تهران- کرج بررسی شود. بدین منظور از مدل گردش عمومی HadCM3 تحت سناریوی انتشار A2 استفاده شد که سه دوره آینده 2039-2010، 2069-2040 و 2099-2070 به عنوان دوره های آینده نزدیک، میانی و دور و 2005-1976 به عنوان دوره پایه درنظرگرفته شد. هرچند مدل های گردش عمومی مناسب ترین ابزار بررسی پدیده تغییر اقلیم شناخته شده اند اما با توجه به وضوح مکانی پایین این مدل ها، استفاده از آن ها در مقیاس منطقه ای امکان پذیر نیست. در این پژوهش روش ریزمقیاس نمایی وزن دهی عکس فاصله با هشت سلول محاسباتی ارایه شد و سناریوهای تغییر اقلیم با استفاده از روش عامل تغییر به دست آمد و با تشکیل سری زمانی سناریو اقلیمی در آینده، محدوده تغییرات و متوسط آن در دوره-های مختلف برآورد شد. در تمامی دوره ها سه پارامتر مربوط به دما نسبت به دوره پایه، افزایش یافته بود بطوری که در دوره 2099-2070 میزان آن نسبت به دو دوره دیگر بیشتر بود. در مورد رطوبت نسبی وضعیت برعکس است؛ به ویژه در ماه های گرم سال این کاهش شدت بیشتری یافته است. این در حالی است که بارندگی تغییرات چشم گیری نداشته است اما کاهش آن در دوره های آینده قابل پیش بینی است. درنهایت تاثیر تغییر اقلیم بر دوره های خشک و تر بااستفاده از روش میانگین متحرک 5 ساله ارزیابی شد که نتایج بدست آمده نشان داد با نزدیک شدن به دوره آینده دور، تاثیر رو به افزایش تغییر اقلیم تایید می شود.
Machine summary:
ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر پارامترهای اقلیمی و دورههای خشک و تر در صد سال آتی با تلفیق روشهای وزندهی عکس فاصله و عامل تغییر (مطالعه موردی زیرحوضه تهران-کرج ) محمدجواد خردادی (دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشگاه فردوسی مشهد، نویسنده مسؤول ) khordadi@ag.
در این پژوهش روش ریزمقیاسنمایی وزندهی عکس فاصله با هشت سلول محاسباتی ارایـه شد و سناریوهای تغییر اقلیم با استفاده از روش عامل تغییر به دست آمد و با تشکیل سـری زمانی سناریو اقلیمی در آینده، محدوده تغییرات و متوسط آن در دورههای مختلف بـرآورد شد.
/ شکل ١: موقعیت زیرحوضه و ایستگاه همدیدی انتخابی مأخذ: نگارندگان، ١٣٩١ ٢-٢- تولید متغیرهای اقلیمی از مدل منتخب GCM به منظور بررسی تاثیرات تغییر اقلیم در دوره آتـی از سـناریوی انتشـار A٢ اسـتفاده شـد و دورههای زمانی موردمطالعه ازجمله ٢٠٠٥-١٩٧٦ بود که به عنوان دوره پایه درنظرگرفتـه شـدو ٢٠٣٩-٢٠١٠، ٢٠٦٩-٢٠٤٠ و ٢٠٩٩-٢٠٧٠ به ترتیب به عنوان دوره های آینده نزدیـک ، میـانی و دور ارایه شدند.
٣- یافته های تحقیق ٣- ١- محاسبه سناریوهای تغییر اقلیم پارامترهای مورد مطالعه در دوره آینده برای محاسبه سناریو تغییر اقلیم تهران، ابتدا سری زمانی پارامترهـای اقلیمـی مـورد مطالعـه شامل دمای کمینه ، بیشینه و میانگین ، رطوبت نسبی و بارندگی حاصل از مدل HadCM٣ تحت سناریو A٢ در سلول اصلی و هشت سلول دیگر تهیه شد، سپس با اعمال تکنیک IDW فرآینـد کوچک مقیاس صورت پذیرفت .
تا این مرحله سعی شد ضریب تغییرات بارش و رطوبـت نسـبی دوره هـای آینـده میـانی ، نزدیک و دور با استفاده از خروجی مدل HadCM٣ تحت سناریو A٢ بررسی شود امـا مسـئله اساسی بررسی تأثیرات تغییر اقلیم بر پارامترهای اقلیمـی موردمطالعـه اسـت .