Abstract:
آیه به شیء نمایان و قابل مشاهده اطلاق می گردد که با ظهور خود و به نسبت علم و ادراک انسان، برای او حامل پیام و نشانی برای مقصدی مشخص می باشد و توجه انسان را به سویی خاص جهت می دهد و معطوف می نماید. خداوند متعال آیات آفاقی و انفسی را به فرد نشان می دهد و در نتیجه آن تجلی، می تواند فهمی برای فرد اتفاق بیفتد که منجر به درک حقانیت آیات می شود. از بین حواس، مشاهده و رویت از اهمیت خاصی برخوردار است. برای بهره بردن از آیات الهی نیز می توان از مدل های مختلف مشاهده استفاده کرد. در این مقاله، ضمن بررسی مفهومی آیه و مشاهده و بیان اهمیت آن دو، به مدل های مختلف مشاهده از جمله؛ نگاه به موضوعات و آیات طبیعی با مشاهده ارتباط آنها با انسان، وسعت دادن مشاهدات آیات طبیعی به قصد و انگیزه ابراز توحید خالص (لا إله إلا الله)، ارتباط برقرار کردن با پدیده های طبیعی، با شعور دانستن آنها و درس گرفتن از نحوه رفتار آنها در برابر مدبر یگانه، مشاهده اشیاء از جهت وابستگی آنها به پروردگار، مشاهده با جهت فهم حکمت و عاقبتی در موضوع، مشاهده کل به جز برای کشف روابط جدید و مورد نیاز، پرداخته خواهد شد.
Machine summary:
در این مقاله ، ضمن بررسی مفهومی آیه و مشاهده و بیان اهمیـت آن دو، به مدل های مختلف مشاهده از جمله ؛ نگاه به موضوعات و آیات طبیعی با مشاهدة ارتباط آنها با انسان ، وسعت دادن مشاهدات آیات طبیعی به قصد و انگیزة ابراز توحید خالص (لا إلـه إلا الله )، ارتبـاط برقـرار کردن با پدیده های طبیعی، با شعور دانستن آنها و درس گرفتن از نحوة رفتار آنها در برابر مـدبر یگانـه ، مشاهدة اشیاء از جهت وابستگی آنها به پروردگار، مشاهده با جهت فهم حکمـت و عـاقبتی در موضـوع ، مشاهدة کل به جز برای کشف روابط جدید و مورد نیاز، پرداخته خواهد شد.
١) بینایی و تفکر انسان هنگام ورود به دنیا از علم و داده های حصولی تهی است ، ولی در عین حـال نسـبت بـه درک حقیقت و شناخت هستی دارای توانی ممتاز اسـت (طباطبائی، ١٣٧٤، ج ١٢: ٤٥٢)٤، هسـتی را از درون وجدان میکند و با عقل خویش قادر به تشخیص هستی خود و سایرین است و با همـین درون مایـه بـه کشف احکام و علومی که برای ادامۀ زندگی مادی و معنوی بدان محتاج است ، میپردازد و از بعد مـادی به ابعاد دیگر مثالی و عقلی خود ارتقا مییابد.
د) مشاهدة اشیاء از جهت وابستگی آنها به پروردگار مشاهدة پدیده ها و آیات در این مدل با قصد و جهت آن است کـه اگـر خداونـد نمـیخواسـت آنهـا آفریده نمیشدند و اغلب زبان حال و قال مشاهده گر به حمد و ستایش خدای سبحان گشوده میشود و به فقر و نیاز مطلق خود اقرار مینماید.