Abstract:
یکی از روایان پرتکرار در مجموعه کتاب های روایی شیعه، اسماعیل بن ابی زیاد سکونی است، که با وجود توثیق شیخ طوسی و اشاره به عامی مذهب بودن وی، فقها و رجالیون درباره او بحث و اختلاف داشته، سه نظر متفاوت: عامی ثقه، امامی ثقه و عامی ضعیف را بیان داشته اند.
این پژوهش می کوشد با بررسی «سکونی» از جهات مختلف در منابع و اقوال بزرگان، وثاقت گفته شده در بیان شیخ طوسی را تقویت کرده، و با بیان راه های دیگر، نسبت عامی بودن سکونی نقد و بررسی شود.
Machine summary:
<FootNote No="256" Text=" شیخ خود در مقام فرق بین راوی «شیعه» و «عامی» این مطلب را بیان کرده است، و این خود میتواند ثمره باشد؛ اما دربارۀ مذهب سکونی این ثمره ارزشی ندارد، چه اینکه بیشتر روایات سکونی مورد پذیرش و عمل علما قرار گرفته است.
"/> این استدلال صحیح نیست، زیرا اولاـ چنانچه گذشت ـ، هویت سکونی نزد اهلسنت پایدار نیست و مشخص نیست کدام سکونی را تضعیف کردهاند؛ ثانیا، گذشت که ابنحجر از قول ابنابیطی، وثاقت و تشیع سکونی را نقل میکند؛ ثالثا، ممکن است علت تضعیف سکونی مضمون بعضی روایاتش باشد که بوی تشیع میدهد (اگر نگوییم صحیحالمذهب بوده)، هرچند تراجمنویسان اهلسنت به این موضوع اشاره نکردهاند؛ رابعا، تضعیفات رجالیون اهلسنت دربارۀ راویان و اصحاب معصومان( فایدهای ندارد، چه اینکه مبنای توثیق و تضعیفشان متفاوت است، و آنها بسیاری از بزرگان شیعه را جرح و تضعیف کردهاند.
ـ دلیلی بیان نشده است که تضعیف ابنغضائری به دلیل عامی بودن سکونی است، چه اینکه ممکن است ابنغضائری مانند نجاشی و شیخ، عدالت را شرط بر وثاقت نمیداند (شیخ و نجاشی بسیاری از راویان فاسدالمذهب را توثیق کرده و از آنها نقل روایت دارند).